เรื่องกล้วยๆ ที่ราคาไม่กล้วย ! สูงถึง 6.2 ล้านดอลลาร์
"Comedian" ผลงานศิลปะเชิงแนวคิดของ Maurizio Cattelan ซึ่งเป็นเพียงกล้วยที่ติดด้วยเทปกาวบนผนัง ได้สร้างกระแสฮือฮาอีกครั้งในงานประมูลศิลปะร่วมสมัยของ Sotheby’s เมื่อคืนวันพุธที่ผ่านมา โดยมีผู้ประมูล 7 รายแย่งชิงกันอย่างดุเดือด สุดท้ายขายได้ในราคา 6.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ พร้อมค่าธรรมเนียม ซึ่งทำให้กล้วยนี้กลายเป็นผลไม้ที่แพงที่สุดในโลก แม้ว่ามันอาจถูกทิ้งในอีกไม่กี่วันข้างหน้า
ผลงานชิ้นนี้เปิดตัวครั้งแรกในปี 2019 ที่ Art Basel Miami Beach โดยมาพร้อมใบรับรองความแท้และคำแนะนำสำหรับเจ้าของในการเปลี่ยนกล้วยเมื่อมันเน่าเสีย ในการประมูลครั้งนี้ การแข่งขันยุติลงเมื่อ Justin Sun นักธุรกิจคริปโตชาวจีนเป็นผู้ชนะ โดย Sun กล่าวว่าผลงานนี้เป็น "ปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมที่เชื่อมโยงโลกของศิลปะ มีม และชุมชนคริปโตเข้าด้วยกัน" พร้อมเผยว่าเขาตั้งใจจะกินกล้วยนี้ในอีกไม่กี่วันข้างหน้า เพื่อสร้างประสบการณ์ศิลปะที่ไม่เหมือนใคร
จัสตินซัน ตอนนี้เขาเป็นเจ้าของกล้วยมูลค่า 6.2 ล้านเหรียญ เครดิต สตีเว่น เฟิร์ดแมน/เก็ตตี้ รูปภาพ
กล้วยที่ใช้ในผลงานนี้ถูกซื้อจากแผงขายผลไม้ในแมนฮัตตันด้วยราคาเพียง 35 เซ็นต์ ก่อนถูกนำมาติดเทปบนผนัง Sotheby’s ในวันเดียวกัน งานนี้ทำให้แผงขายผลไม้ธรรมดา ๆ กลายเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ศิลปะ
ก่อนหน้านี้ ผลงานชิ้นนี้เคยถูกขายในราคา 120,000-150,000 ดอลลาร์ ต่อชิ้นที่ Art Basel แต่ครั้งนั้นต้องถอดออกจากบูธเนื่องจากผู้ชมแห่กันมามากเกินไป ทั้งยังมีศิลปินคนหนึ่งฉีกกล้วยลงมากินในที่สาธารณะอีกด้วย
Cattelan กล่าวว่าผลงานของเขาเป็นการเสียดสีระบบตลาดศิลปะ โดยตั้งคำถามว่า "วัตถุหนึ่งชิ้นจะได้รับมูลค่าในระบบศิลปะได้อย่างไร?" และเสริมว่า "การประมูลครั้งนี้จะเป็นจุดสูงสุดของอาชีพของมัน ผมอยากเห็นคำตอบจากผู้คน"
อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์มองว่าผลงานที่สร้างมูลค่าจากความแปลกใหม่นี้มีความเสี่ยงสูงในแง่ของการลงทุน เพราะงานศิลปะประเภทนี้มักไม่ได้ให้ผลตอบแทนที่ดีในตลาดซ้ำ แต่สำหรับ Sun เขากล่าวว่าความสุขจากการครอบครองผลงานนี้คือสิ่งที่เงินซื้อไม่ได้
ผลงาน "Comedian" ถูกมองว่าเป็นงานศิลปะที่สะท้อนเสียดสีและท้าทายความเชื่อเกี่ยวกับมูลค่าและศิลปะ บ้างเรียกมันว่า "เรื่องตลก" ขณะที่บางคนมองว่ามันเป็นความลึกซึ้งที่ซ่อนอยู่ในความธรรมดา เช่นที่นักวิจารณ์ Jason Farago กล่าวไว้ว่า "สำหรับ Cattelan ความขำขันคือหน้ากากของโศกนาฏกรรมที่ทำให้ความมั่นใจของเราลื่นไหลเหมือนเปลือกกล้วย"
ในท้ายที่สุด "กล้วย" นี้ไม่ได้เป็นเพียงผลงานศิลปะเชิงแนวคิด แต่เป็นกระจกสะท้อนความเป็นไปของตลาดศิลปะและค่านิยมที่ขับเคลื่อนด้วยกระแสแห่งยุคสมัย