ย้อนความทรงจำ “เขาดิน” หรือ “สวนสัตว์ดุสิต” สวนสัตว์ของคนทุกวัย
เมื่อพูดถึงสวนสัตว์คงนึกถึง "เขาดิน หรือ สวนสัตว์ดุสิต" น้อยคนนักที่จะไม่รู้จัก ซึ่งเป็นสวนสัตว์แห่งแรกในประเทศไทย ที่เต็มไปด้วยสัตว์หลายชนิด และเชื่อว่าหลายคนคนคงได้ไปท่องเที่ยวสวนสัตว์และสัมผัสบรรยากาศธรรมชาติกันมาแล้ว แต่ล่าสุดได้มีประกาศว่าจะปิดให้บริการในสิ้นเดือนนี้ ทำเอาหลายคนใจหายกันไปเลยเพราะเขาดินหรือสวนสัตว์ดุสิตนี้อยูุ่มานานหลายปีแล้ว วันนี้เรามีเรื่องเกี่ยวกับเขาดินหรือสวนสัตว์ดุสิตมาฝากทุกๆคนก่อนจะกลายเป็นภาพความทรงจำ
ความเป็นมา "เขาดิน"
สวนสัตว์ดุสิต แต่เดิมเรียก สวนดุสิตหรือ เขาดินวนา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สร้างขึ้นตั้งแต่ปี 2483 หลังจากที่พระองค์ได้ทอดพระเนตรกิจการสวนพฤกษชาติของต่างประเทศและพบว่าสวนพฤกษชาติเป็นสถานที่ที่ให้ความรู้ความเพลิดเพลิน และเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชน จึงมีพระราชดำริให้จัดสร้างขึ้นในประเทศไทยบ้าง
แต่เดิมที่แห่งนี้อยู่ในเขตพระราชฐานพระราชวังดุสิต เป็นพระราชอุทยานส่วนพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 สร้างขึ้นเมื่อปี 2483 เพื่อใช้เป็นที่เสด็จประพาส ทรงพระเกษมสำราญส่วนพระองค์ จนกระทั่งรัชกาลที่ 5 เสด็จสวรรคต อุทยานแห่งนี้ก็ถูกทิ้งร้างเป็นเวลาหลายสิบปี
ต่อมาใน พ.ศ. 2481 สมัยรัชกาลที่ 8 จอมพล ป. พิบูลสงคราม ได้กราบบังคมทูลขอพระราชที่ดินบริเวณสวนดุสิตซึ่งและทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เทศบาลนครกรุงเทพฯ รับเขาดินวนา สนามเสือป่า และสวนอัมพร มาจัดเป็นสวนสาธารณะ และใช้ชื่อว่า “สวนสัตว์ดุสิต” เป็นสวนสัตว์แห่งแรกในประเทศไทยในวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2481
และจากนั้นก็มีการ ย้ายกวางดาว และสัตว์ชนิดต่างๆ มาจากสวนอัมพร และ ย้ายสัตว์บางชนิด เช่น จระเข้ ลิง จากสวนสราญรมย์ มาไว้ที่เขาดิน และได้ขอให้ทางสำนักพระราชวัง ส่งช้างหลวงมาให้ประชาชนได้ชมในวันอาทิตย์อีกด้วย
ทำไมถึงเรียก เขาดินวนา ?
รัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า สร้างขึ้นในพื้นที่ราบทางด้านทิศตะวันออกติดคลองเปรมประชากร (ถนนพระราม ๕) ด้วยการขุดสระน้ำใหญ่ ประกอบคูคลองระบายน้ำ และถนน แล้วนำดินขึ้นมาเป็นเนินเขา เรียกว่า เขาดิน และรอบๆเขาดินนั้น ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ปลูกลงพรรณไม้นานาชนิด สร้างขึ้นเป็นสวนพฤกษชาติ สำหรับส่วนพระองค์ เรียกว่า วนา รวมอาณาเขตส่วนนี้ทรงโปรดเรียกว่า เขาดินวนา
หลุมหลบภัย ในเขาดิน
ถูกสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2484 สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เพื่อเป็นที่หลบภัยของประชาชนที่มาเที่ยว รวมถึงประชาชนที่อยู่ในระแวกนั้น ให้ใช้เป็นที่หลบภัยจากระเบิดของฝ่ายพันธมิตร ในปัจจุบันหลุมหลบภัยแห่งนี้ถือเป็นหลุมหลบภัยที่ยังคงสภาพสมบูรณ์ที่สุดในประเทศไทย และได้เป็น 1 ใน Unseen Thailand ด้วย
สิ่งที่น่าสนใจในเขาดิน
ในเขาดินจะรายล้อมไปด้วยต้นไม้น้อยใหญ่นานาพรรณ มีสระน้ำขนาดใหญ่ไว้ให้เด็กๆมาเล่นน้ำอย่างเพลิดเพลิน และ
รายล้อมไปด้วยต้นไม้น้อยใหญ่นานาพรรณ พร้อมทั้งมีสระน้ำขนาดใหญ่ ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยว และยังมีสิ่งที่น่าสนใจมากมาย เช่นสถานที่ที่น่าสนใจ การจัดแสดงโชว์สัตว์ต่างๆ เช่น
- ต้นสัก สัญลักษณ์สำคัญที่แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างราชอาณาจักรไทยและราชอาณาจักรเดนมาร์ก
- ยีราฟคอยาวสุดน่ารัก ที่ชอบเดินมาหาคนชมรับรองเห็นใกล้ต้องตะลึงกับความสูงพร้อมด้วยเพื่อนซี้ฝูงม้าลาย
- ค่างห้าสี ที่มีสีสันสวยงามที่สุดในโลก ตามตัวจะมีสีตัดกันถึงห้าสี และมีหัวสีเทาเป็นสัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธ์ แต่ปัจจุบันสวนสัตว์ดุสิตสามารถเพาะขยายพันธุ์ค่างห้าสีได้มากกว่า 30 ตัว ถือเป็นการเพาะขยายพันธุ์ได้มากที่สุดในโลก
- แม่มะลิ ฮิปโปโปเตมัสที่มีอายุยืนที่สุดในประเทศไทย
- หลุมหลบภัยย้อนอดีตไปสัมผัสประวัติศาสตร์ สร้างขึ้นสมัยช่วงสงครามโลกกครั้งที่ 2เพื่อให้นักท่องเที่ยวเข้ามาหลบระเบิด
- เก้งเผือก สัตว์หายากที่สามารถหาดูได้ในประเทศไทยที่สวนสัตว์ดุสิต
- จักรยานนาวา เรือถีบสีสันสดใสจุดเด่นของเขาดิน ปั่นชิล ๆ ชมวิวสวนสัตว์ ลอดใต้สะพานไม้ เกาะศาลาไทยกลางน้ำ และพระที่นั่งอนันตสมาคม
ร้านป้าถ่ายรูป
ร้านป้าถ่ายรูปจะอยู่ที่มุมมองไปเห็นบ่อหมี มุมเดิมๆไม่เคยย้ายไปไหน ร้านป้าถ่ายรูปอยู่ที่เขาดินราว 40 ปี ซึ่งจานที่ป้าใส่รูปสามารถใส่ข้าวกินได้ด้วยนะ ถ้าใครไปเขาดินก็อย่าลืมไปถ่ายเก็บกันไว้เป็นที่ระลึกนะคะ
ปิดตำนานเขาดิน
สาเหตุที่ต้องย้ายสัตว์จากสวนสัตว์เขาดินเพราะว่า มีสัตว์ทั้งหมด 1,600 ตัต้องอยู่กันอย่างแออัด จึงต้องทำการย้ายสัตว์ไปสถานที่แห่งใหม่ ณ สวนสัตว์ต่างๆ ภายใต้การบริหารขององค์การสวนสัตว์จำนวน 6 แห่งทั่วประเทศ ได้แก่ สวนสัตว์เปิดเขาเขียว สวนสัตว์เชียงใหม่ สวนสัตว์นครราชสีมา สวนสัตว์สงขลา สวนสัตว์อุบลราชธานี และสวนสัตว์ขอนแก่น โดยมีเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญคอยดูแลอย่างถูกต้องตามหลักวิชาการ ส่วนที่แห่งใหม่ที่คลอง 6 ต.รังสิต อ.ธัญบุรี จ.ปทุมธานี เป็นพื้นที่ที่ในหลวงรัชกาลที่ 10 ทรงพระราชทานโฉนดที่ดิน 300 ไร่ เพื่อสร้างสวนสัตว์แห่งใหม่ ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าเขาดินถึง 3 เท่า ซึ่งจะปิดบริการสิ้นเดือน สิงหาคม พ.ศ. 2561 นี้ อย่าลืมมาทบทวนความทรงจำวัยเด็กกันได้ที่ “สวนสัตว์ดุสิต” นะคะ






















