เรื่องส้วมๆ!! มาดูกัน..นักบินอวกาศ "ขับถ่าย" อย่างไรในสภาวะไร้แรงโน้มถ่วง!!?

เมื่อพูดถึงการใช้ชีวิตอยู่นอกโลกของเหล่า "นักบินอวกาศ" หลายคนคงนึกถึงภาพการค้นพบดวงดาวหรือสิ่งตื่นตาที่ชวนตื่นเต้นนอกโลกแต่ถึงอย่างนั้นการปฏิบัติหน้าที่นอกโลกภายใต้สภาวะไร้แรงโน้มถ่วงของนักบินอวกาศ ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย นอกจากการนี้ยังต้องฝึกการใช้ชีวิตในยานอวกาศ ,การกินอาหาร และเรื่องของการ "ขับถ่าย" ซึ่งน่าจะเป็นเรื่องที่มีหลายคนสงสัยและใคร่รู้ ว่าพวกนักบินอวกาศเขาทำกันอย่างไร ? จะมีน้ำล้างก้นมั้ยนะ ? แล้วจะล้างยังไง? ถ่ายเสร็จแล้วสิ่งปฏิกูลเหล่านี้ไปอยู่ที่ไหน? เพราะกว่าที่ยานอวกาศจะไปถึงดาวสักดวงต้องใช้ระยะเวลานานหรือบางทีก็เป็นปีๆเลย วันนี้มาพบกับคำตอบของคำถามเหล่านี้กัน!

จุดเริ่มต้นที่ทำให้ "นาซา" ฉุกคิดว่าต้องให้ความสำคัญเกี่ยวกับเรื่องการขับถ่ายของนักบินอวกาศอย่างจริงจังนั้น เกิดขึ้นเมื่อ "อลัน บีเชพพาร์ด" นักบินอวกาศของนาซา มีกำหนดเดินทางไปนอกโลกในภารกิจ Freedom 7 โดยแคปซูล Freedom 7 Mercury มีกำหนดสั้นๆแค่ แค่ 15 นาทีเท่านั้น ทำให้ผู้ออกแบบโปรเจคท์ไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องการขับถ่ายของนักบินมากนัก แต่แล้วดันมีเหตุให้การปล่อยยานล่าช้าออกไปนับชั่วโมง ทำให้เชพพาร์ดกลั้นปัสสาวะไม่ไหว ต้องฉี่รดตัวเองภายในชุดอวกาศทั้งอย่างนั้น หนำซ้ำเขายังต้องอยู่แบบแฉะๆ จนกระทั่งระบบรักษาอุณหภูมิในชุดช่วยทำให้ฉี่ของเขาแห้งไปเอง

และนับจากเหตุการณ์ในวันนั้น ทำให้หลังจากยุคของ Freedom 7 นาซาได้พัฒนาระบบการจัดการการขับถ่ายของนักบิน ด้วยการใช้ถุงสำหรับใส่ของเสีย นำร่องใช้ในโครงการเจมินี โดยอุปกรณ์สำหรับขับถ่ายในยุคนี้มาในรูปแบบถุงทรงกระบอก ข้างหนึ่งเป็นปลายเปิดเส้นผ่านศูนย์กลางราว 1.5 นิ้ว พร้อมแถบกาวสำหรับประกบบั้นท้ายเพื่อขับถ่าย นอกจากนี้ยังมาพร้อมกับ "ผ้าเช็ดฆ่าเชื้อเพื่ออนามัย" และ "สารดูดซับกลิ่น" ที่จะต้องใส่ลงไปในถุงหลังปลดทุกข์หนักเสร็จแล้ว

ถุงเก็บอุจจาระ-ปัสสาวะ และสารดับกลิ่น

แต่ก็ดูจะไม่ง่ายและจบเพียงแค่นั้น เมื่อผลจากสภาวะไร้แรงโน้มถ่วงในอวกาศ ทำให้ก้อนอุจจาระที่เบ่งออกมาลอยเติ่งอยู่ในระนาบเดียวกับทางที่เพิ่งขับมันออก นอกจากนั้นยังเคยเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันขึ้น อย่างในภารกิจอพอลโล 10 ขากลับจากดวงจันทร์ บางทีแถบกาวที่ยึดกับก้นคงไม่เหนียวแน่นหนาพอ เลยมีก้อนไม่พึงประสงค์หลุดลอยกลางยานเสียอย่างนั้น ทำให้ต้องมีการออกแบบอุปกรณ์ขับถ่ายใหม่ให้มีตัวช่วยแยกอุจจาระออกจากก้นเพื่ออนามัยที่ดีของนักบิน และนอกจากอุปกรณ์ในการขับถ่ายได้แล้ว ก็ยังมี "ผ้าอ้อมซับฉี่" สำหรับนักบินอวกาศ หรือง่ายๆก็คือกางเกงผ้าที่ซึมซับได้ดีเยี่ยมพิเศษ ไว้ใช้สำหรับนักบินที่ปวดปัสสาวะฉุกเฉินขณะต้องลงสำรวจพื้นผิวดวงดาว

อย่างไรก็ตาม ในยุคปัจจุบันระบบจัดการการขับถ่ายบนยานอวกาศก็ได้รับการพัฒนาให้สะดวกต่อการใช้งานมากขึ้น แทนที่จะขับถ่ายใส่ถุงที่ต้องเอาไปแปะไว้ที่ก้นอย่างเมื่อก่อน ก็มี "สุขาอวกาศ" เป็นกิจจะลักษณะ ปัสสาวะใส่กรวยที่มีแรงดูด อันจะดูดของเหลวไปเข้าระบบจัดเก็บ ในขณะที่การอุจจาระก็มีส้วมเล็ก ๆ สำหรับปลดทุกข์หนัก และก้อนของเสียก็จะถูกดูดเข้าไปในถุง หลังเสร็จกิจนักบินแต่ละรายก็ต้องปิดปากถุงจัดการหย่อนของเสียลงในถังเก็บรักษาอุณหภูมิแบบฟรีซดราย เพื่อนำกลับไปกำจัดเมื่อเดินทางกลับถึงโลกต่อไป!

"สุขาอวกาศ"