ช็อก! ไทยดัชนีทุจริตอันดับ 107 เท่าเนปาล คะแนนโปร่งใสตกฮวบ

CPI 2024 ของไทยอยู่ที่ 34 คะแนนเท่ากับเนปาล ครองอันดับ 107 โลก – วิเคราะห์ดัชนีการรับรู้การทุจริต

ประเทศไทยได้รับการจัดอันดับใน ดัชนีการรับรู้การทุจริต (CPI – Corruption Perceptions Index) ประจำปี 2024 ที่ 34 คะแนน จากเต็ม 100 คะแนน โดยอยู่ในอันดับที่ 107 ร่วมกับประเทศ เนปาล ซึ่งสร้างความสนใจและเป็นประเด็นถกเถียงในสังคมไทยไม่น้อย เนื่องจากดัชนี CPI เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดที่องค์กรระหว่างประเทศใช้วัดระดับ ความโปร่งใสในภาครัฐ และถูกนำมาอ้างอิงในด้านนโยบาย การลงทุน และการพัฒนาประเทศ

โดยข้อมูลจาก องค์กรเพื่อความโปร่งใสนานาชาติ (Transparency International) ระบุว่าประเทศที่มีความโปร่งใสที่สุดในโลกยังคงเป็นกลุ่มเดิม เช่น เดนมาร์ก ฟินแลนด์ และสิงคโปร์ ขณะที่ ค่าเฉลี่ยทั่วโลกในปี 2024 อยู่ที่ 43 คะแนน ซึ่งหมายความว่าไทยยังคงอยู่ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยโลกอย่างมีนัยสำคัญ

 

CPI คืออะไรและวัดอะไร?

ดัชนี CPI หรือ Corruption Perceptions Index เป็นตัวชี้วัดที่ ประเมินความโปร่งใสของภาครัฐและการรับรู้การทุจริต ในแต่ละประเทศ โดยใช้ข้อมูลจากการสำรวจของผู้เชี่ยวชาญ นักธุรกิจ และองค์กรวิจัยระหว่างประเทศ

คะแนนเต็ม 100 คือ โปร่งใสมาก

คะแนน 0 คือ ทุจริตสูง

อันดับที่ 1 หมายถึงประเทศที่โปร่งใสที่สุด

อันดับสูง ๆ เช่น 107 หมายถึง ระดับการรับรู้ว่ามีทุจริตค่อนข้างสูง

สิ่งสำคัญที่ต้องเข้าใจคือ CPI วัดการรับรู้ (Perception) ไม่ใช่การนับจำนวนคดีทุจริตหรือการจับกุมจริง ดังนั้นคะแนน CPI จึงสะท้อนภาพรวม ความเชื่อมั่นของสังคมและนักลงทุนต่อความโปร่งใสของภาครัฐ มากกว่าตัวเลขคดีอาชญากรรม

 

ไทยและเนปาล – คะแนนเท่ากัน 34/100

สำหรับประเทศไทยในปี 2024 ได้คะแนน 34 คะแนน เท่ากับประเทศเนปาล และทั้งสองประเทศอยู่ในอันดับ 107 ร่วมกัน จากทั้งหมด 180 ประเทศทั่วโลก

การที่ไทยมีคะแนนเท่ากับเนปาล นับเป็น สัญญาณเตือนทางสังคมและเศรษฐกิจ เพราะแสดงให้เห็นว่า ระดับความโปร่งใสของไทยยังคงต่ำกว่าค่าเฉลี่ยโลก (43 คะแนน) และยังมีช่องว่างมาก หากเทียบกับประเทศที่ได้รับการประเมินว่ามีความโปร่งใสสูง

นักวิเคราะห์มองว่า คะแนน CPI ของไทยในระดับนี้สะท้อนถึง ปัญหาเชิงโครงสร้างและระบบราชการ ที่อาจเอื้อต่อการทุจริตในหลายระดับ ไม่ว่าจะเป็น การจัดซื้อจัดจ้างของภาครัฐ การอนุมัติใบอนุญาต หรือการใช้งบประมาณสาธารณะ

ปัจจัยที่ทำให้ CPI ของไทยอยู่ในระดับ 34

1. ความโปร่งใสในภาครัฐยังไม่เต็มที่

แม้ประเทศไทยจะมีหน่วยงานตรวจสอบ เช่น ป.ป.ช. และระบบกฎหมายหลายชั้น แต่การบังคับใช้ยังไม่ทั่วถึง และบางครั้งการตรวจสอบถูกมองว่า ขึ้นอยู่กับการเมือง

2. คอร์รัปชันในระดับท้องถิ่นและการเมืองท้องถิ่น

การจัดซื้อจัดจ้าง การอนุมัติโครงการ หรือการให้สิทธิพิเศษแก่ธุรกิจบางราย ยังคงเป็นปัญหาที่สร้างความไม่โปร่งใส และทำให้การบริหารจัดการภาครัฐถูกตั้งคำถาม

3. ความซับซ้อนของโครงสร้างองค์กร

ระบบราชการไทยมีหลายชั้นและซับซ้อน ทำให้การตรวจสอบยากขึ้น และสร้างโอกาสให้เกิดการคอร์รัปชันในรูปแบบ เงินใต้โต๊ะหรือการสัญญาผูกขาด

4. การรับรู้ของประชาชนและนักลงทุนต่างชาติ

CPI ประเมินจากการรับรู้ของผู้เชี่ยวชาญและนักธุรกิจต่างชาติ โดยหากภาพลักษณ์ภาครัฐถูกมองว่ามีการทุจริตหรือไม่โปร่งใสแม้เพียงบางกรณี ก็อาจ ดึงคะแนน CPI ลงต่ำกว่าความเป็นจริงในบางแง่มุม

 

ความแตกต่างระหว่าง CPI กับสถิติคดีทุจริต

หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมไทยมีคดีทุจริตหลายคดีแต่คะแนน CPI กลับไม่แตกต่างมากนัก เรื่องนี้เกิดจากธรรมชาติของ ดัชนี CPI ที่เน้นการประเมิน การรับรู้การทุจริต แทนที่จะเป็นการนับจำนวนคดี

CPI ชี้ว่า คนในประเทศหรือผู้เชี่ยวชาญมองว่าภาครัฐมีความทุจริต

แต่ไม่ได้บอกว่า มีคดีเกิดขึ้นจริงกี่คดี

จึงเป็นเหตุผลที่คะแนน CPI ของไทยอาจไม่ตรงกับจำนวนคดีหรือข่าวทุจริตที่เกิดขึ้นในสื่อ

 

ผลกระทบจาก CPI ต่อเศรษฐกิจและสังคม

การที่ไทยได้คะแนน CPI อยู่ที่ 34 และต่ำกว่าค่าเฉลี่ยโลก มีผลกระทบหลายด้านต่อสังคมและเศรษฐกิจ

1. การลงทุนจากต่างประเทศ

นักลงทุนต่างชาติใช้ CPI เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดในการตัดสินใจ หากมองว่าไทยมีความเสี่ยงเรื่องคอร์รัปชัน การลงทุนอาจลดลง

2. การพัฒนาเศรษฐกิจและการค้า

ระบบการจัดซื้อจัดจ้างและอนุมัติโครงการที่ไม่โปร่งใส อาจทำให้ เงินลงทุนไม่ไหลไปยังโครงการที่มีประสิทธิภาพ และส่งผลกระทบต่อการพัฒนาสาธารณูปโภค

3. ความเชื่อมั่นของประชาชน

การรับรู้ว่าภาครัฐทุจริตหรือไม่โปร่งใส อาจลด ความเชื่อมั่นต่อหน่วยงานรัฐและนโยบายของรัฐบาล

4. ความร่วมมือระหว่างประเทศ

คะแนน CPI ที่ต่ำกว่าเฉลี่ยโลก อาจส่งผลต่อ ความน่าเชื่อถือของไทยในเวทีระหว่างประเทศ และกระทบต่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนาระหว่างประเทศ

 

แนวทางพัฒนาความโปร่งใส

การปรับปรุงคะแนน CPI ของไทยให้สูงขึ้นจำเป็นต้องดำเนินมาตรการหลายด้าน ทั้งเชิงโครงสร้างและเชิงนโยบาย

1. เพิ่มความโปร่งใสในการบริหารจัดการภาครัฐ

การเผยแพร่ข้อมูลการใช้งบประมาณ การจัดซื้อจัดจ้าง และโครงการสาธารณะต่อสาธารณะมากขึ้น

2. ปรับปรุงระบบตรวจสอบภายในและภายนอก

เสริมความเข้มแข็งของ ป.ป.ช., สตง., และหน่วยงานตรวจสอบภาครัฐ ให้สามารถทำงานได้อย่างมีอิสระและไม่ขึ้นกับการเมือง

3. สร้างวัฒนธรรมองค์กรโปร่งใส

การอบรมและให้ความรู้ข้าราชการเกี่ยวกับ คุณธรรม จริยธรรม และการต่อต้านคอร์รัปชัน

4. กระตุ้นการมีส่วนร่วมของประชาชน

ประชาชนและสื่อมีบทบาทสำคัญในการ ตรวจสอบและรายงานพฤติกรรมทุจริต

5. ใช้เทคโนโลยีเพิ่มความโปร่งใส

การใช้ระบบ e-Government และการจัดซื้อจัดจ้างออนไลน์ จะช่วยลดโอกาสเกิดคอร์รัปชัน และเพิ่มความน่าเชื่อถือของข้อมูล

 

สรุป

ดัชนี CPI 2024 ของไทยที่ 34 คะแนน อันดับ 107 ร่วมกับเนปาล เป็นตัวสะท้อนว่า ความโปร่งใสของภาครัฐไทยยังอยู่ในระดับต่ำกว่าค่าเฉลี่ยโลก แม้ว่าการจัดอันดับนี้จะวัดจาก การรับรู้ (Perception) และไม่ใช่จำนวนคดีจริง แต่ก็ชี้ให้เห็น ความจำเป็นในการปรับปรุงระบบการบริหารจัดการภาครัฐ

สำหรับรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การใช้ CPI เป็น ข้อมูลอ้างอิง ในการวางนโยบาย การปฏิรูป และการสื่อสารกับประชาชนและนักลงทุน เป็นสิ่งจำเป็น เพื่อให้ไทย ปรับปรุงคะแนน CPI ให้สูงขึ้น และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีในเวทีระหว่างประเทศ

ในอนาคต หากไทยสามารถ ลดปัญหาคอร์รัปชันและเพิ่มความโปร่งใส ได้ คะแนน CPI จะสะท้อนถึงความเชื่อมั่นของนักลงทุนและประชาชนที่สูงขึ้น ส่งผลให้เศรษฐกิจและสังคมไทย เติบโตอย่างยั่งยืน และสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาประเทศในระยะยาว