นครลำปางในอดีต

สะพานรัษฎาภิเศก

ตลาดถนอมรัตน์ รายละเอียดเป็นภาพขบวนแห่กฐินผ่านบริเวณหน้าตลาดถนอมรัตน์ ห้าแยกหอนาฬิกาหรือบริเวณธนาคารกรุงศรีอยุธยาในปัจจุบัน ปัจจุบันตลาดแห่งนี้ไม่มีแล้ว

อาคารฟองหลี กาดกองต้า ต.สวนดอก อ.เมือง จ.ลำปาง

ที่มา : อาจารย์วิสิฐ ตรีรณวัฒนากูล

รายละเอียดเป็นภาพเก่าของอาคารฟองหลี สร้างโดยเจ้าสัวฟอง สันนิษฐานว่าสร้างในช่วง พ.ศ.2434-2444 ในอดีตอาคารหลังนี้ใช้เป็นที่ตั้งเพื่อดำเนินธุรกิจสัมปทานป่าไม้และเป็นที่พักอาศัย
ลักษณะอาคารเป็นอาคาร 2 ชั้น ประดับด้วยลวดลายขนมปังขิง ชั้นล่างประดับศิลปะลายฉลุ นับว่าเป็นอาคารที่มีความสวยงามที่ยังคงหลงเหลืออยู่

ขบวนแห่งานกีฬาฟุตบอลบุญวาทย์-เคนเน็ตแม็คเคนซี
ที่มา : คุณนิพนธ์ มณีเทศ

รายละเอียดเป็นภาพขบวนแห่งานกีฬาฟุตบอลบุญวาทย์-เคนเน็ตแม็คเคนซี ภาพนี้เป็นรถขบวนของ ดาราวิทยาลัย คาดว่ามาจาก จ.เชียงใหม่

ห้าแยกหอนาฬิกาและดอยเขลางค์ ที่มา : เทศบาลนครลำปาง
ห้าแยกหอนาฬิกา ตั้งอยู่บริเวณประตูเชียงราย ภาพนี้ถ่ายจากสำนักงานเทศบาลนครลำปาง สังเหตฉากหลังเห็นดอยเขลางค์ทอดตัวอยู่ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานวัดม่อนพระยาแช่ วัดสำคัญวัดหนึ่งของลำปาง

โรงหนังเฉลิมวัฒนา
ที่มา : คุณสดศรี ขัตติยวงศ์

รายละเอียดเป็นภาพขบวนแห่กฐินผ่านบริเวณหน้าโรงภาพยนตร์เฉลิมวัฒนา ถนนบุญวาทย์ตัดกับถนนเจริญเมือง หรือบริเวณทางเข้าห้างเสรีสรรพสินค้า

งานฤดูหนาว สนามโรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย
ที่มา : ตระกูลเสาจินดารัตน์

รายละเอียด..เป็นภาพการออกร้านของบริษัท ห้างร้านต่างๆ ภายในงานฤดูหนาว จ.ลำปาง ที่จัดขึ้น ณ สนามโรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย

สถานกงสุลอังกฤษประจำนครลำปาง
ที่มา : รศ.ดร.ชูเกียรติ-คุณฌาดา ลีสุวรรณ

รายละเอียดภาพเป็นภาพรองกงสุลอังกฤษประจำนครลำปางและคนในบังคับอังกฤษ ภาพนี้ถ่ายราว พ.ศ.2460 ณ สถานกงสุลอังกฤษประจำนครลำปาง ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของกองบังคับการตำรวจภูธรจังหวัดลำปาง

สถานีรถไฟนครลำปางและรถม้า
ที่มา : คุณอนันต์ กิตติวรากูล ร้านลำปางโฟโต้

รายละเอียดกรมรถไฟสยามได้เปิดรถไฟสายเหนือ กรุงเทพฯ-ลำปาง จากสถานีรถไฟหัวลำโพงไปยังสถานีรถไฟนครลำปาง ขบวนแรกเมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ.2459 สถานีรถไฟนครลำปางมีรูปแบบอาคารทรงยุโรปตะวันตกประยุกต์ สร้างเมื่อ พ.ศ.2458 เสร็จเมื่อ พ.ศ.2459 ในสมัยก่อนบริเวณด้านหน้าสถานีรถไฟจะเป็นประติมากรรมน้ำพุ แล้วมีการรื้อสร้างเป็นปิระมิดหัวคว่ำ แต่ปัจจุบัน ได้มีการรื้อปิระมิดหัวคว่ำแล้วสร้างเป็นน้ำพุขึ้นมาแทน

ชาวต่างชาติ ณ สถานีรถไฟ
ที่มา : คุณสุวภรณ์ ชูโต

รายละเอียดเป็นภาพชาวต่างชาติ บริเวณหน้าอาคารสถานีรถไฟนครลำปาง ซึ่งในสมัยก่อนจังหวัดลำปางถือว่าเป็นศูนย์กลางในการทำไม้ ทำให้มีชาวต่างชาติเข้ามาทำงานอยู่ในลำปางมากมาย อีกทั้งยังมีการตั้งกงสุลอังกฤษอยู่ในจังหวัดลำปางด้วย

รถไฟขบวนลำปาง-เชียงใหม่
ที่มา : คุณวราภรณ์ มณีเทศ

รายละเอียดเป็นภาพนั่งรถไฟขบวนจากลำปางไปเชียงใหม่

นางสาวลำปาง

ที่มา : คุณนิพนธ์ มณีเทศ

รายละเอียดเป็นภาพของนางสาวลำปางเตะฟุตบอลเปิดงานกีฬาฟุตบอลบุญวาทย์-เคนเน็ตแม็คเคนซี ที่สนามโรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย

นางสาวเชียงใหม่
ที่มา : คุณนิพนธ์ มณีเทศ

รายละเอียดเป็นภาพขบวนแห่ในงานฟุตบอลบุญวาทย์-เคนเน็ตแม็คเคนซี ภาพนี้เป็นภาพของนางสาวเชียงใหม่และขบวนเบ็ญจกัลยาบุพชาติ จากจังหวัดเชียงใหม่

หน้าสถานีรถไฟ
ที่มา : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง

รายละเอียดเป็นภาพการรับเสด็จ บริเวณหน้าสถานีรถไฟนครลำปาง

รถเก่าป้ายทะเบียนลำปาง
ที่มา : คุณวราภรณ์ มณีเทศ

รายละเอียดเป็นภาพรถเก่าป้ายทะเบียน ลป 0081 ไม่ทราบปีที่ถ่าย

ดนตรีในสวน
ที่มา : วารสารแถลงข่าวเทศบาลเมืองลำปาง ปีที่ 1 ฉบับที่ 4 กรกฎาคม-กันยายน พ.ศ.2507

รายละเอียดเป็นภาพการแสดงดนตรีสำหรับประชาชน ที่จัดขึนบริเวณสวนสาธารณะห้าแยกหอนาฬิกา โดยการริเริ่มของเทศบาลนครลำปาง จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อ วันอาทิตย์ที่ 7 มิถุนายน พ.ศ.2507 ตั้งแต่เวลา 17.00-20.00 น.

ร.7 เสด็จวัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม อ.เมืองลำปาง
ที่มา : พิพิธภัณฑ์ค่ายสุรศักดิ์มนตรี มณฑลทหารบกที่ 32 ค่ายสุรศักดิ์มนตรี อ.เมือง จ.ลำปาง

รายละเอียดเป็นภาพ ร.7 เสด็จวัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม อ.เมือง จ.ลำปาง เมื่อ พ.ศ.2469

อาคารหม่องหง่วยสิ่น กาดกองต้า

ที่มา : อาจารย์สมคิด อินต๊ะพรม บ้านจอมปิง อ.เกาะคา จ.ลำปาง

รายละเอียดเป็นภาพอาคารหม่องหง่วยสิ่น ของหม่องหง่วยสิ่น เชื้อสายพม่า ในอดีตอาคารหลังนี้เป็นอาคารที่ขายสินค้าอุปโภคบริโภคให้กับฝรั่ง อีกทั้งยังเป็นโรงแรมที่พักและบาร์ ใช้รับรองเจ้าหน้าที่ฝรั่งของบริษัทบอมเบย์เบอร์ม่าบริษัททำไม้ในอตีต

ขบวนมอเตอร์โชว์
ที่มา : คุณนิพนธ์ มณีเทศ

รายละเอียดเป็นภาพขบวนแห่รถ ผ่านบริเวณถนนไปรษณีย์ หน้าตลาดหลักเมือง

เจ้าหลวงบุญวาทย์วงษ์มานิต
ที่มา : หนังสือแนะนำนครลำปาง ฉบับสมบูรณ์ การแข่งขันกีฬาเขต 5 ครั้งที่ 7 ณ จังหวัดลำปาง

รายละเอียดมหาอำมาตย์โทเจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต เจ้าผู้ครองนครลำปางองค์สุดท้าย กับม้าแสนรู้ที่ชื่อว่า ผู้เบงญวาทย์ ภาพนี้ถ่ายบริเวณหน้าคุ้มหลวง

ขบวนแห่งานฤดูหนาว บริเวณ ห้าแยกหอนาฬิกา
ที่มา : คุณนิพนธ์ มณีเทศ

รายละเอียดเป็นภาพขบวนแห่งานฤดูหนาวผ่านบริเวณห้าแยกหอนาฬิกา โดยในสมัยนั้นงานฤดูหนาวจัดขึ้นที่สนามโรงเรียนบุญวาทย์วิทยาลัย ภายในงานจะมีการแข่งขันกีฬากันด้วย ไม่ทราบปีที่ถ่าย

โรงเรียนราษฎร์มณี
ที่มา : จ่าสิบตำรวจอุทัย วงศ์สกุล บ้านศรีล้อม ต.เวียงเหนือ อ.เมือง จ.ลำปาง

รายละเอียดเป็นภาพโรงเรียนราษฎร์มณี ซึ่งถือว่าเป็นโรงเรียนที่มีชื่อเสียงของ

ประกวดชายงาม งานฤดูหนาว จ.ลำปาง
ที่มา : จ่าสิบตำรวจอุทัย วงศ์สกุล บ้านศรีล้อม ต.เวียงเหนือ อ.เมือง จ.ลำปาง

รายละเอียดภาพเป็นภาพการประกวดชายงาม ในงานฤดูหนาว จ.ลำปาง ไม่ทราบปีที่ถ่าย

มุมสูงห้าแยกหอนาฬิกา อ.เมือง จ.ลำปาง
ที่มา : คุณอนันต์ กิตติวรากูล ร้านลำปางโฟโต้

รายละเอียดภาพ..เป็นภาพถ่ายให้เห็นมุมสูงบริเวณห้าแยกหอนาฬิกา

น้ำท่วมใหญ่และซุงเกลื่อนท้องน้ำแม่วัง พ.ศ.2463
ที่มา : คุณสุวภรณ์ ชูโต

รายละเอียดภาพหลวงกำจรวานิช ได้บันทึกว่า เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ.2463 น้ำนองใหญ่ (น้ำแม่วังท่วมใหญ่) ไม้ซุงไหลลอยมาติดอยู่ที่สะพานรัษฎาภิเศกและติดลามขึ้นไปถึงห้างหลุยส์เลียว โนเว็น ต้านน้ำขึ้นท่วมถนนตลาดจีนและท่วมถึงคุ้มเจ้าผู้ครองนครลำปาง จนถึงวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ.2463 น้ำจึงแห้งทำเอาถนนตลาดจีนเสียหายไปมากจนรถมาเดินไม่สะดวก

ข่วงโปโลนครลำปาง
ที่มา : คุณสุวภรณ์ ชูโต

รายละเอียดข่วงโปโลนครลำปางในสมัยของเจ้าหลวงบุญวาทย์วงษ์มานิตเป็นเจ้าผู้ครองนครลำปาง ระยะนั้นมีฝรั่งหลายชาติเข้ามาทำไม้และตั้งกงสุลอยู่ในนครลำปางได้มีการจัดแข่งขันกีฬาโปโล คือกีฬาตีลูกโปโลบนหลังม้าขึ้น โดยมีนายมิลเลอร์ ได้ซื้อที่ดินแปลงหนึ่งที่บริเวณบ้านดง ในปี พ.ศ.2449 ทำเป็นสโมสรการกีฬานครลำปางขึ้น ถือว่าเป็นสโมสรกีฬาสากลแห่งแรกในมณฑลพายัพ ซึ่งปัจจุบันคือ บริเวณสวนสาธารณะเขลางค์นครลำปาง

ห้าแยกหอนาฬิกา
ที่มา : เทศบาลนครลำปาง

รายละเอียดภาพเป็นภาพห้าแยกหอนาฬิกา ตั้งอยู่บริเวณประตูเชียงราย สะพานที่เห็นอยู่เป็นสะพานที่ใช้ข้ามคูเมืองเมืองลำปาง สังเกตเสาไฟฟ้ายังเป็นเสาไม้อยู่

สถานีรถไฟนครลำปาง
ที่มา : เทศบาลนครลำปาง

รายละเอียดภาพเป็นภาพความคึกคักบริเวณย่านสถานีรถไฟนครลำปางที่แสดงถึงวิถีชีวิตของคนในสมัยนั้น ที่ใช้รถม้าเป็นพาหนะในการเดินทาง สังเกตตรงรถม้าจอดที่มีคนเยอะ ๆ ปัจจุบันเป็นร้านป้อก๋วยจั๊บ

วัดพระธาตุลำปางหลวง ต.ลำปางหลวง อ.เกาะคา จ.ลำปาง
ที่มาภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

รายละเอียดภาพวัดพระธาตุลำปางหลวง เป็นโบราณสถานที่สำคัญตั้งอยู่ในบริเวณเมืองโบราณที่เรียกว่า "เมืองลัมภกัปปนคร" ในอดีตถือว่าเป็นศูนย์กลางทางศาสนาของเมืองลำปาง ภาพนี้ด้านหน้าวัดมีเสาหงษ์และตุงปักอยู่ แต่ปัจจุบันไม่มีให้เห็นแล้ว

วัดศรีชุม ต.สวนดอก อ.เมือง จ.ลำปาง
ที่มาภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติ

รายละเอียดวัดศรีชุม เป็นวัดแบบพม่าที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย สร้างเมื่อปี พ.ศ.2433 โดยจองตะก่าอูโย พ่อเลี้ยงหม่องยี และแม่เลี้ยงป้อม ชาวพม่าที่มาทำป่าไม้มีจิตศรัทธาสร้างวัดโดยนำช่างฝีมือเยี่ยมจากเมืองมัณฑะเล ประเทศพม่ามาสร้าง ภาพนี้บริเวณด้านหน้ายังเป็นที่นาแต่ปัจจุบันพื้นที่บริเวณนี้ก็ได้มีการปลูกสร้างอาคารไปหมดแล้ว

ภาพหอคำนครลำปาง สันนิษฐานว่าตั้งอยู่บริเวณ ศาลากลางจังหวัดลำปาง หลังเก่า ถ.บุญวาทย์ ต.หัวเวียง อ.เมือง จ.ลำปาง ในปัจจุบัน

แข่งเรือในแม่น้ำวัง
ที่มา : ครอบครัววังตระกูล

รายละเอียดเป็นภาพการแข่งเรือในแม่น้ำวัง ด้านหลังมองเห็นสะพานรัตนโกสินทร์ 700 ปี หรือสะพานน้อยวัดเกาะ ด้านบริเวณที่มีคนยืนอยู่คือด้านฝั่งโรงพยาบาลแวนแซนวูร์ด สังเกตบริเวณตลิ่งของแม่น้ำเป็นตลิ่งทราย แต่ปัจจุบันนี้มีการดาดเป็นคอนกรีตแล้ว

บริเวณน้ำพุ สถานีรถไฟลำปาง

รถไฟขบวนแรกมาถึงลำปาง เมื่อ 1 เมษายน 2459
[ที่มา : หอจดหมายเหตุแห่งชาติ>

หน้าสถานีตำรวจภูธรจังหวัดลำปาง

การทำธุรกิจเกี่ยวกับป่าไม้ ในยุคต่อๆมาก็ใช่จะง่าย บรรดาพ่อเลี้ยง-แม่เลี้ยง ต้องลากสังขารเข้าป่า เพื่อช่วยดูแลแก้ปัญหา การชัก-ลาก-ขน-ย้ายทุกขั้นตอน ความสมบูรณ์ของป่าไม้ยุคนั้นคงไม่ต้องอธิบาย ถึงขนาดนำมาปูพื้นทางวิ่งให้รถยนต์ ผ่านชง่อนโขดหินผาที่ขรุขละ โดยไม่ต้องเสียเวลา ระเบิดก้อนหิน ปรับพื้นทำถนน ให้เสียเวลา