จันทรุปราคา ไม่ได้มีแค่สีแดง

ในวันที่ 7 ต่อเนื่องถึงเช้าวันที่ 8 กันยายน 2568 ประเทศไทยเราจะได้เห็น จันทรุปราคาเต็มดวง กันทั้งประเทศเลยนะคะ ถือเป็นโอกาสดีที่หลายท่านที่สนใจท้องฟ้าจะได้ชมปรากฏการณ์สวยงามด้วยตาเปล่า

สิ่งที่ดิฉันสะดุดใจก็คือ บ่อยครั้งที่เราเห็นสื่อใช้คำว่า “พระจันทร์สีเลือด” ตามแบบฝรั่ง แต่จริง ๆ แล้วนักดาราศาสตร์ไทยได้อธิบายไว้ว่า คนไทยไม่เคยมองดวงจันทร์ในแง่ไม่ดี ไม่เคยกลัวหรือเปรียบเปรยเป็นสิ่งน่าหวาดกลัวเลยค่ะ คำที่คนไทยโบราณใช้เรียกสีก็มีอยู่แล้ว เช่น “สีอิฐ” หรือ “สีหมากสุก” ฟังดูอ่อนโยนและใกล้ตัวกว่ามาก

ส่วนสีของดวงจันทร์ในแต่ละครั้งก็ไม่ได้เหมือนกันเสมอไปนะคะ บางครั้งออกแดงจัด บางครั้งออกหม่นเทา อย่างในปี 2535 หลังภูเขาไฟปะทุใหญ่ ๆ บรรยากาศโลกเปลี่ยน จันทรุปราคาที่เห็นในเมืองไทยวันนั้นก็กลายเป็นสีเทา ๆ แทบไม่มีสีแดงเลย

ดิฉันคิดว่า เรื่องนี้ทำให้เราเห็นคุณค่าของภาษาบ้านเรามากขึ้นค่ะ เวลาใช้คำไทยที่งดงามก็ทำให้ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติฟังดูละมุนขึ้นไปอีก เหมือนกับที่เราเคยได้ยินคำว่า “งมเข็มในมหาสมุทร” ของไทยเรา ฟังแล้วยังไพเราะกว่า “งมเข็มในกองฟาง” ที่แปลตามฝรั่งตรง ๆ เสียอีก