เปิดสาเหตุหลัก น้ำท่วมแม่สาย เชียงรายในพื้นที่ซ้ำซาก

จากกรณีสถานการณ์ระดับน้ำในแม่น้ำสายเพิ่มสูงขึ้นจากฝนตกหนักในพื้นที่ต้นน้ำประเทศเมียนมา น้ำไหลหลากลงมาท่วม ในพื่นที่ ตอนนี้ระดับน้ำเริ่มลดลงอย่างต่อเนื่อง  น้ำที่ท่วมตลาดสายลมจอย ชุมชนไม้ลุงขน  สถานการณ์แม่น้ำสายที่เพิ่มสูงขึ้น คลี่คลายแล้ว ล่าสุดเจ้าหน้าที่เร่งฟื้นฟูพื้นที่ พร้อมเสริมแนวกระสอบทราย ป้องกันสถานการณ์ซ้ำ

ในปี 2567 ครั้งน้ำท่วมใหญ่ ด้าน  อาจารย์จากเชียงราย วิเคราะห์ว่า มีปัจจัยสำคัญที่ทำให้น้ำท่วมจากปริมาณฝนจำนวนมากด้วย ที่ เป็นผลกระทบจากพายุไต้ฝุ่น  และความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศ ภาวะโลกร้อนที่ทำให้น้ำระเหยและกลั่นตัวกลายเป็นฝนปริมาณมากกว่ายุคก่อน

ด้านปัจจัยการพัฒนาเมืองเชียงราย มีผลทำให้น้ำท่วมครั้งนี้รุนแรงขึ้นหรือไม่นั้น อาจารย์ผู้อาศัยในเชียงรายมานานกว่า 40 ปี กล่าวว่า มีผลเช่นกัน เนื่องจากการพัฒนาเมืองเชียงรายบริเวณรอบลำน้ำต่างๆ ส่งผลให้ทางน้ำแคบลง และทำให้พื้นที่รองรับน้ำลดลง

สรุปสาเหตุหลักๆ ของน้ำท่วมในจังหวัดเชียงราย โดยเฉพาะในพื้นที่อำเภอแม่สาย มีหลายปัจจัยที่ส่งผลกระทบร่วม เช่น....

1. ปี 2567 ฝนตกหนักจากอิทธิพลของพายุยางิ
พายุยางิ ซึ่งลดระดับจากซูเปอร์ไต้ฝุ่นเป็นพายุดีเปรสชัน ได้พาดผ่านภาคเหนือตอนบนของประเทศไทยและประเทศเมียนมา ส่งผลให้เกิดฝนตกหนักอย่างต่อเนื่องในพื้นที่ต้นน้ำของแม่น้ำสายและแม่น้ำกก 

2. ฝนตกต่อเนื่องและปริมาณน้ำฝนสูงกว่าปกติ
ตั้งแต่เดือนกรกฎาคมถึงสิงหาคม 2567 พื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทยได้รับปริมาณฝนมากกว่าปกติถึง 50-60% ทำให้ดินอุ้มน้ำไม่ไหว ส่งผลให้น้ำไหลหลากและท่วมพื้นที่ลุ่มต่ำอย่างรวดเร็ว 

3. สิ่งปลูกสร้างขวางทางน้ำ
ชาวบ้านในพื้นที่แม่สายระบุว่ามีสิ่งปลูกสร้างที่ขวางทางน้ำตามลำคลองและแม่น้ำสาย ทำให้น้ำไม่สามารถระบายได้อย่างรวดเร็ว ส่งผลให้น้ำ

4. ตะกอนดินและโคลนจากน้ำท่วมครั้งก่อน
ตะกอนดินและโคลนที่สะสมจากน้ำท่วมครั้งก่อนในแม่น้ำสายและแม่น้ำกก ทำให้ความสามารถในการระบายน้ำลดลง เมื่อเกิดฝนตกหนัก น้ำจึงเอ่อล้นและท่วมพื้นที่โดยรอบอย่างรวดเร็ว 

5. การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ภาวะโลกร้อนและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศส่งผลให้เกิดฝนตกหนักและบ่อยครั้งมากขึ้นในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดน้ำท่วมบ่อยครั้งและรุนแรงขึ้น 

จากภาพถ่ายนี้สะท้อนถึงต้นเหตุของมวลน้ำขนาดใหญ่ไหลจากพม่าเข้ามาที่เชียงราย พอผ่านลำน้ำกก ซึ่งแต่เดิมรอบๆ ลำน้ำเป็นเรือกสวนไร่นา และเป็นพื้นที่รองรับน้ำ แต่ถูกประชาชนและรัฐเข้าไปใช้ประโยชน์มากขึ้น มีการถมที่สร้างสถานที่พักผ่อน โรงแรม ศูนย์ราชการ และอื่นๆ ส่งผลให้ลำน้ำแคบลงมาก

แม้ว่าสถานการณ์น้ำท่วมในเชียงรายจะเริ่มคลี่คลายแล้ว แต่ชาวบ้านยังคงวิตกกังวลเกี่ยวกับฝนที่อาจตกลงมาอีกในอนาคต และเรียกร้องให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืน