เงินเดือนพระสงฆ์มีจริง! เผยรายได้ “หลวงพ่อแย้ม” ที่คนทั่วไปอาจไม่เคยรู้
จากกรณี พระธรรมวชิรานุวัตร (แย้ม กิตตินธโร) เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง จ.นครปฐม และเจ้าคณะภาค 14 ที่ตกเป็นข่าวถูกดำเนินคดีเกี่ยวกับการทุจริตเงินวัดจำนวน 300 ล้านบาท และมีรายงานว่านำเงินวัดไปเล่นพนันออนไลน์นั้น ได้สร้างกระแสสังคมให้เกิดความสงสัยเกี่ยวกับ "รายได้ประจำของพระสงฆ์ระดับสูง" โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “เจ้าคุณแย้ม” ในฐานะเจ้าอาวาสพระอารามหลวงและเจ้าคณะภาค
พระสงฆ์มีเงินเดือนหรือไม่?
คำตอบคือ “มี” โดยเงินเดือนของพระสงฆ์เรียกว่า “นิตยภัต” ซึ่งเป็นเงินที่รัฐบาลจัดสรรให้พระภิกษุสงฆ์ตามสมณศักดิ์ เพื่อใช้เป็นค่าภัตตาหารและค่าใช้จ่ายเบื้องต้น โดยไม่เกี่ยวข้องกับเงินปัจจัยที่ญาติโยมถวาย ซึ่งเป็นส่วนบุญส่วนกุศลเฉพาะตัว
อัตรา “นิตยภัต” ของพระสงฆ์ไทย แบ่งตามสมณศักดิ์ ดังนี้:
(ข้อมูลจากมติคณะรัฐมนตรี ปี พ.ศ. 2554) ให้แก่พระที่มีสมณศักดิ์ทั้งหมด 76 สมณศักดิ์ ตั้งแต่สมเด็จพระสังฆราชเจ้า ไปจนถึงเลขานุการเจ้าคณะตำบล ดังนี้
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า 37.700 บาท
สมเด็จพระสังฆราช 34,200 บาท
ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช 30,800 บาท
สมเด็จพระราชาคณะ 27,400 บาท
กรรมการมหาเถรสมาคม 23,900 บาท
เจ้าคณะใหญ่หนต่างๆ (ม/ธ) 23,900 บาท
พระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นหิรัณยปฏ
20,500 บาท
เจ้าคณะภาค 17,100 บาท
แม่กองบาลี 17,100 บาท
แม่กองธรรม 17,100 บาท
รองเจ้าคณะภาค 13,700 บาท
เจ้าคณะจังหวัด 10,300 บาท
เลขานุการสมเด็จพระสังฆราช 10,300 ти
พระราชาคณะเจ้าคณะรองชั้นสัญญาบัตร
13,700 บาท
พระราชาคณะชั้นธรรม 13,700 บาท
พระราชาคณะชั้นเทพ 10,300 บาท
พระราชาคณเจ้าคณะจังหวัด 10,300 บาท
พระราชาคณะชั้นราช 6,900 บาท
พระราชาคณะปลัดขวา 5,500 บาท
พระราชาคณะปลัดซ้าย 5,500 บาท
พระราชาคณณปลัดกลาง 5,500 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.9 ประโยค 5,500
พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.7-8 ประโยค 5,200บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.5-6 ประโยค 4,800บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญ เจ้าอาวาสพระยารามหลวงชั้นเอก 4,800 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.4/รองเจ้าคณะจังหวัด 4,500 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญ เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 4,500 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญ ป.ธ.3 4,100 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญยกฝ่ายวิปัสสนาธุระ 4,100 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญยก (เจ้าคณะข้างรถ) 4,300 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญ เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นตรี 4,100 บาท
พระเปรียญธรรม 9 ประโยค 4,100 บาทи
พระคณาจารย์เอก 4,100 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญยก 3,800 บาท
พระครูปลัดชั้นเอกของสมเด็จพระราชาคณะ3,800 บาท
พระคณาจารย์โท 3,800 บาท
พระราชาคณะชั้นสามัญยก/เจ้าคณะอำเภอชั้นพิเศษ 3,800 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก 3,800 บาท
เลขานุการเจ้าคภูมใหญ่หนต่างๆ (มหานิกาย/ธรรมยุต) 3,800 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 3,400 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอชั้นเอก 3,400บาท
พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษ 3,400 บาท
พระครูสัญญาบัตร เทียบเท่าผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษ 3,400 บาท
พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นแยก 3,400 บาท
เลขานุการเจ้าคณะภาค 3,400 บาท
พระครูปลัด รองสมเด็จพระราชาคณะ 3,400 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำาเภอชั้นโท 3,100บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นตรี 3,100 บาท
พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 3,100 บาท
พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก 3,100 บาท
พระครูสัญญาบัตร เทียบเท่าผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก3,100 บาท
พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าคณะอำเภอชั้นเอก3,100 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะตำบลชั้นเอก 3,100
เลขานุการรองเจ้าคณะภาค 3,100 บาท
เลขานุการเจ้าคณะจังหวัด 3,100 บาи
พระครูปลัดของเทียบรองสมเด็จพระราชาคณะ3,100 บาท
พระครูฐานานุกรมของสมเด็จพระสังฆราช ชั้นเอก3,100 บาท
พระครูสัญญาบัตร ของเจ้าคณะอำเภอขั้นโท2,700 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะตำบลชั้นโท 2,700บาท
พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 2,700 บาท
พระครูสัญญาบัตร เทียบเท่าผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโท 2,700 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ชั้นเอก2,700 บาท
พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นตรี 2,700 บาท
พระครูฐานานุกรมของสมเด็จพระสังฆราชขึ้นโท2,700 บาท
พระครูปลัดของพระราชาคณะชั้นธรรม 2,700บาท
เลขานุการรองเจ้าคณะจังหวัด 2,700 บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะตำบลชั้นตรี 2,500บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าถาวาสวัดราษฎร์ชั้นโท2,500บาท
เจ้าอธิการ 2,500บาท
พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ชั้นตรี2,200 บาท
เลขานุการเจ้าคณะอำเภอ 2,200 บาท
พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ 1,800บาท
พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดราษฎร์1,800บาท
เลขานุการรองเจ้าคณะอำเภอ 1,800 บาท
พระอธิการ 1,800 บาท
เลขานุการเจ้าคณะตำบล 1,200 บาท
หากตำแหน่งซ้อนกัน เช่น “เจ้าอาวาสพระอารามหลวง” + “เจ้าคณะภาค” + “พระราชาคณะชั้นหิรัณยสมณศักดิ์” ก็จะได้รับนิตยภัตจากแต่ละตำแหน่งตามสิทธิ์
ตำแหน่งอื่น ๆ ที่เจ้าคุณแย้มถืออยู่
1. เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง พระอารามหลวง – ได้รับนิตยภัตในฐานะเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นโทหรือเอก
2. เจ้าคณะภาค 14 – ได้รับนิตยภัต 17,100 บาท
3. พระราชาคณะระดับชั้นหิรัณยสมณศักดิ์ – 20,500 บาท
4. ตำแหน่งด้านการศึกษาและเผยแผ่ เช่น ผู้อำนวยการวิทยาลัยสงฆ์/แม่กองธรรม – ก็อาจมีเบี้ยประชุม เบี้ยตำแหน่งเพิ่มเติมจากองค์กรทางพระพุทธศาสนา
รวมแล้วรายได้ประจำทางราชการ (เฉพาะนิตยภัต) ที่พระธรรมวชิรานุวัตรได้รับต่อเดือน อาจไม่ต่ำกว่า 40,000 – 50,000 บาท ยังไม่รวม ปัจจัยที่ญาติโยมถวาย, รายได้จากการบริหารกิจกรรมวัด เช่น งานบุญ, การเช่าวัตถุมงคล, การบริจาค ฯลฯ
สรุปประเด็นที่สังคมตั้งคำถาม
เงินกว่า 300 ล้านบาท ที่ถูกระบุว่าเกี่ยวข้องกับการทุจริตนั้น ไม่ใช่เงินงบประมาณของรัฐ แต่เป็นเงินวัด ซึ่งอาจได้มาจากการบริจาค การทำบุญของญาติโยม ฯลฯ
บทบาทของเจ้าคณะปกครองสงฆ์ ต้องตรวจสอบ และดำเนินการทางวินัยพระสงฆ์เพิ่มเติม หากมีความผิดชัดเจน
ประชาชนตั้งคำถามถึงความโปร่งใสในการบริหารวัดขนาดใหญ่ ที่มี “รายได้ประจำ” และ “รายได้จากศรัทธา” มหาศาล
อ้างอิงจาก: คลังสารสนเทศของสถาบันนิติบัญญัติ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร






