ฉนวนกาซา คืออะไร

"ฉนวนกาซา" เป็นพื้นที่ขนาดเพียง 365 ตารางกิโลเมตร เล็กกว่าจังหวัดสมุทรสงครามของไทยเสียอีก แต่กลับมีชาวปาเลสไตน์อาศัยอัดแน่นอยู่ในนั้นมากกว่า 2 ล้านคน!

ฉนวนกาซาคืออะไร?

ต้องย้อนกลับไปตั้งแต่ช่วงเวลาก่อนสงครามโลกครั้งที่ 1 จะอุบัติขึ้น ณ เวลานั้น  กาซาเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิออตโตมัน  แต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 1 สิ้นสุดในปี 1918    กาซาก็ถูกปกครองโดยอังกฤษ

พื้นที่ของกาซา รวมถึงส่วนอื่น ๆ ที่เป็นอิสราเอลในปัจจุบัน โดยเฉพาะเยรูซาเล็ม เป็นถิ่นฐานเดิมที่ชาวอาหรับซึ่งเรียกตัวเองว่า “ชาวปาเลสไตน์” มาอาศัยอยู่ก่อนหน้าแล้ว และเรียกรวมว่าเป็นดินแดนปาเลสไตน์

กระทั่งในปี 1948 หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุดลง ชาวยิวต้องการมาตั้งรกรากในดินแดนเยรูซาเล็ม เพราะเชื่อว่าเป็นดินแดนศักดิ์สิทธิ์ เป็นบ้านเกิดเมืองนอนของชาวยิว แต่ด้วยเหตุพลิกผันทำให้เกิดการเคลื่อนย้ายไปยังพื้นที่อื่น เช่น อียิปต์ ยุโรป เปิดโอกาสให้ชาวปาเลสไตน์และชาวอาหรับอื่น ๆ เข้ามาปกครองพื้นที่แทน

เมื่อชาวยิวเข้ามาอาศัยอยู่ร่วมกับชาวปาเลสไตน์ ก็เกิดการกระทบกระทั่งกันในเรื่องของการอ้างสิทธิ์เหนือดินแดนนี้ โดยสหประชาชาติเข้ามาช่วยไกล่เกลี่ยข้อพิพาทดินแดนแห่งนี้ ด้วยการแบ่งพื้นที่ให้อิสราเอลและปาเลสไตน์คนละส่วนเพื่อตั้งรัฐเป็นของตนเอง ซึ่งหนึ่งในพื้นที่ที่แบ่งให้ปาเลสไตน์มีกาซารวมอยู่ด้วย

อย่างไรก็ตาม ปาเลสไตน์ไม่เห็นด้วยกับการแบ่งดินแดนเพราะถือว่าทั้งหมดเป็นดินแดนของตน แต่สถานการณ์ก็คุกรุ่นในปี 1948 เมื่ออังกฤษ ซึ่งเป็นผู้ปกครองดินแดนในขณะนั้น ได้เปิดทางให้ผู้นำชาวยิวประกาศตั้งประเทศอิสราเอลขึ้นมาได้สำเร็จ

ด้วยความไม่พอใจ ฝ่ายชาวปาเลสไตน์ที่จับมือกับชาติอาหรับอื่น ๆ จึงเข้าทำสงครามกับฝ่ายอิสราเอล เพื่อหวังปลดปล่อยดินแดน แต่ชัยชนะตกเป็นของอิสราเอล ซึ่งสามารถรุกกลับและยึดดินแดนของอาหรับมาได้ด้วย จนต้องมีการลงนามในข้อตกลงสงบศึก

ผลจากสงครามครั้งนั้นทำให้ปาเลสไตน์เสียพื้นที่บางส่วนที่สหประชาชาติแบ่งให้ หนึ่งในพื้นที่ดังกล่าวคือ กาซา ซึ่งหลังจากสงครามปี 1984 สิ้นสุดลง กาซาได้ถูกกำหนดให้เป็นเขตกันชนระหว่างอียิปต์และอิสราเอล จึงเรียกว่า ฉนวนกาซา นับแต่นั้นมา โดยให้อยู่ภายใต้การปกครองของรัฐบาลออลปาเลสไตน์ภายใต้สหพันธ์อาหรับ (Arab League)

ฉนวนกาซานนั้น มีความยาว 41 กิโลเมตร กว้างเพียง 10 กิโลเมตร รวมพื้นที่ราว 365 ตารางกิโลเมตร โดยทางตะวันตกเฉียงใต้ติดกับอียิปต์ ทางเหนือและตะวันออกติดกับประเทศอิสราเอล และทางตะวันตกติดทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

ต่อมาฉนวนกาซาได้เข้าไปอยู่ภายใต้การดูแลของอียิปต์ แต่อียิปต์ไม่เคยผนวกรวมเอาดินแดนส่วนนี้เป็นของตน กระทั่งในปี 1967 ชาติอาหรับบุกอิสราเอลอีกครั้ง แต่ก็ประสบความกับความพ่ายแพ่เช่นเดิม ในเวลาสั้น ๆ เพียง 6 วันเท่านั้น จึงเรียกกันว่า “สงคราม 6 วัน” ซึ่งทำให้ชาติอาหรับสูญเสียพื้นที่ไปมากกว่าเดิม รวมถึงฉนวนกาซา ที่ถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของอิสราเอลด้วย

Gaza Beach