นายแพทย์ชลน่าน ศรีแก้ว

นายแพทย์ชลน่าน ศรีแก้ว

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ชี้แจงในการแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีต่อรัฐสภา วันที่ 12 กันยายน 2566 เกี่ยวนโยบายสาธารณสุข อธิบายเกี่ยวกับกรอบคิดนโยบาย โดยชี้ว่ากระทรวงสาธารณสุขได้นำแนวนโยบายของรัฐบาลมาปรับปรุงและมีการตั้งกรอบคิด 5 กรอบ เพื่อนำเสนอนโยบาย ได้แก่ 1) กรอบยุทธศาสตร์ชาติและแผนพัฒนาเศรษฐกิจ 2) ผลลัพธ์เรื่องสุขภาพที่เราเปรียบเทียบกับประเทศกลุ่ม OECD อาเซียนและเป้าหมาย SDGs 3) ความต้องการของพี่น้องประชาชน 4) ภาพอนาคตสุขภาพของไทย และ 5) นโยบายของพรรคการเมืองซึ่งได้กลายเป็นนโยบายของรัฐบาล จากกรอบดังกล่าว มีนโยบายหลักที่ลงตัวแล้วและเตรียมชี้แจงต่อผู้ปฏิบัติต่อไป
.
เมื่อแก้ไขและวางรากฐานระบบสาธารณสุขแล้ว จะมีการปรับจากการเป็นกระทรวงที่ใช้เงินรัฐไปบริการพี่น้องประชาชนอย่างเดียว เป็นกระทรวงยุคใหม่ที่สร้างเงินและงานให้กับประเทศ หรือเป็นหนึ่งในกระทรวงเศรษฐกิจด้วย
.
ในเรื่องที่มีการตั้งคำถามเกี่ยวกับความไม่เป็นเอกภาพในทางนโยบาย นายแพทย์ชลน่านได้ยกตัวอย่างกรณีที่เกิดปัญหาภาวะฉุกเฉินอย่างโควิด-19 ซึ่งหน่วยงานแยกกันทำงาน โดยต่อไปกระทรวงสาธารณสุขจะต้องร่วมมือกับทุกฝ่าย เพราะในปัจจุบัน กระทรวงดูแลประชากรเพียง 70% ของทั้งหมดเท่านั้นในมิติของการบริการ ยกเว้นเรื่องการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค
.
นอกจากนี้ จะเสนอให้มีการตั้งคณะกรรมการพัฒนาระบบสุขภาพแห่งชาติ ที่มีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน เพื่อพัฒนาและขับเคลื่อนระบบสาธารณสุขให้มีการเชื่อมโยงกัน ไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานใด ตั้งแต่กระทรวงสาธารณสุข กลาโหม มหาดไทย ทุกท้องถิ่นที่มีหน้าที่ดูแลสุขภาพประชาชน โดยแยกจากคณะกรรมสุขภาพแห่งชาติ ที่เน้นกำหนดยุทธศาสตร์และนโยบายผ่านธรรมนูญสุขภาพ
.
เราได้ประกาศเรื่อง Medical Hub และเป็น Wellness Center ซึ่งเพื่อนสมาชิกกังวลว่าจะกระทบต่อการบริการสุขภาพต่อพี่น้องประชาชน ทำให้ดูแลไม่ทั่วถึงหรือไม่นั้นนโยบายของรัฐบาลให้ความสำคัญกับพี่น้องประชาชนให้เข้าถึงบริการได้ทั่วถึงและเป็นธรรม ใช้บัตรประชาชนเข้าไปรักษาได้ทุกที่ ภายใต้ระบบและเทคโนโลยีที่ออกแบบมา มีความชัดเจน มีข้อมูลเก็บอยู่ใน Cloud ส่งต่อถึงกันได้ตลอด
.
ส่วนการหารายได้ จะเป็นส่วนของสถานพยาบาลที่มีศักยภาพ จะเป็นการให้บริการเฉพาะ โดยเฉพาะในมิติของด้านการรักษาพยาบาล โดย Wellness Center หรือ Medical Hub เรารวมทุกมิติ ทั้งส่งเสริม ทั้งป้องกัน ทั้งฟื้นฟูสมรรถภาพ เม็ดเงินที่เข้าสู่ระบบ จะมาช่วยผลักดัน ช่วยต่อเติม เสริมให้กับการบริการดูแลพี่น้องประชาชนให้ดีมากขึ้น
.
ในการบริการปฐมภูมิ มีข้อกังวลเกี่ยวกับการถ่ายโอนโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสู่องค์การบริหารส่วนจังหวัดนั้น ยอมรับว่าบางแห่งอาจมีปัญหา แต่บางแห่งสามารถทำได้ดีมาก ดังนั้นจึงต้องพิจารณากรณีที่สำเร็จและผลักดันให้แห่งอื่นๆ ทำให้สำเร็จ เพื่อลดความแออัดโรงพยาบาลขนาดใหญ่ เพราะว่าหลายโรค ประมาณ 70-80% เป็นโรคที่อาจไม่จำเป็นต้องเข้าสู่โรงพยาบาลที่มีความสามารถระดับสูง เป็นบริการปฐมภูมิได้
.
ในประเด็นเกี่ยวกับบุคลากรการแพทย์ ได้ปรึกษาหารือร่วมหลายฝ่ายแล้ว โดยข้าราชการและบุคลากรการแพทย์ประมาณ 500,000 คนอยู่ภายใต้คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (กพ.) ซึ่งต้องยึดกฎระเบียบ กพ. ที่มีเรื่องของจำนวนและอัตรา ซึ่งอาจจะมีอุปสรรคเรื่องการบรรจุตำแหน่งเข้าเป็นข้าราชการ แต่จะพยายามขับเคลื่อนผ่านการมีคณะกรรมการบริหารบุคคลของกระทรวงสาธารณสุข ถ้าเราสามารถสรุปกับ กพ. ได้ ก็จะสามารถที่จะเข้ามาบริหารจัดการเติมเงินเข้าไปได้ เชื่อว่าจะเป็นการแก้ปัญหาเชิงโครงสร้างครั้งใหญ่ที่จะไปแก้ปัญหาเรื่องบุคลากรทางการแพทย์
.
นอกจากนี้ เรามีเป้าหมายทำให้โรงพยาบาลที่มีสังกัดทุกแห่ง ไม่ว่าจะรัฐหรือเอกชน เป็นโรงพยาบาลของประชาชน ที่ประชาชนสามารถเข้าถึงทุกที่ในสิทธิที่เขามีอยู่ ในค่าบริการที่เราสามารถตอบแทนความต้องการของสถานบริการได้ ด้วยวิธีคิดใหม่นี้จะแก้ปัญหาได้ เพราะแพทย์ทุกคนมีอยู่ 60,000 คน โดยประมาณ 30,000 คนอยู่ในกระทรวง รับภาระงานไป 70% แล้ว
.
ในประเด็นเกี่ยวกับการจัดสรรบุคลากรทางการแพทย์ในปีนี้ ประเทศเราผลิตแพทย์ได้ 2,800 คนโดยประมาณ และมีข้อห่วงใยจากเพื่อนสมาชิกเรื่องการจัดสรรโควต้าไปยังภาคส่วนต่าง ๆ ยืนยันว่าจะเป็นธรรมกับทุกฝ่าย
.
ในประเด็นเกี่ยวกับนโยบาย 50 เขต 50 โรงพยาบาลในกรุงเทพฯ ที่มีการตั้งคำถามว่า ทำไมจึงสร้างโรงพยาบาลในกรุงเทพฯ แต่จากเหตุการณ์การระบาดของโควิด-19 จะเห็นว่ามีผู้เสียชีวิตในกรุงเทพฯ จำนวนมาก ในขณะที่ในหลายจังหวัดไม่เกิดขึ้น เนื่องจากกรุงเทพฯ ขาดแคลนระบบการดูแลสุขภาพในมิติปฐมภูมิและทุติยภูมิ โดยเราอาจเติมเต็มเรื่องศักยภาพของสถานบริการ ไม่ต้องสร้างทุกแห่ง แต่จะดำเนินการเป็นโครงการนำร่อง Quick win
.
ส่วนปัญหาเด็กแรกเกิดและการดูแลเด็กเล็ก โดยเฉพาะการให้นมบุตร ซึ่งขณะนี้ปัญหา คือ ประชากรเข้าสู่วัยผู้สูงอายุ มากกว่าร้อยละ 20% ในขณะที่เรามีการเกิดน้อยกว่าที่ต้องการ กระทรวงสาธารณสุขที่ดูแลมิติอนามัยเจริญพันธุ์ (reproductive health) จะผลักดันเรื่องนี้เป็นวาระแห่งชาติ
.
ในส่วนของสถานชีวาภิบาล ซึ่งดูแลผู้ป่วยในระยะสุดท้าย จะเป็นโครงการนำร่องและขยายผลต่อเนื่องต่อไป