เพจดัง ชี้ "มันไม่ใช่ไข่แมลงวัน แต่เป็น photophore อวัยวะที่ใช้ในการเรืองแสง ของปลาหมึก
เพจ ออ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ ได้ออกมาโพสต์ภาพพร้อมข้อความ โดยระบุว่า.วันนี้มีข่าวแปลกๆ อีกแล้ว จากกรณีที่มีผู้ใช้สื่อโซเชียลรายหนึ่งโพสต์ข้อความพร้อมรูปภาพและคลิปวีดีโอว่า “สอบถามหน่อยค่า วันนี้ไปซื้อยำที่ตลาด มา มันคือจุดขาวๆบนตัวปลาหมึกคืออะไรคะเขี่ยออกได้ด้วย” ซึ่งหลังจากที่โพสต์ไปมีคนเข้ามาคอมเม้นต่างๆนานา บ้างก็บอกว่าเป็นไข่แมลงวัน บางรายก็บอกว่าพยาธิ ซึ่งมีเม้นบางรายที่บอกว่าเป็นปกติ กินได้ มันคือเม็ดเรืองแสงของปลาหมึก ทางนักข่าวได้ไปลงพื้นที่ไปตรวจสอบในจังหวัดปราจีนบุรี ได้ข้อมูลจากร้านขายอาหารทะเลและร้านยำ ว่าปลาหมึกที่ปรากฏในคลิป น่าจะเป็นปลาหมึกที่นำเข้าจากต่างประเทศ หรือที่ชอบเรียกว่า ปลาหมึกอาเจน มีลักษณะตัวเรียวยาว คล้ายกับปลาหมึกกล้วยของประเทศไทย ส่วนสิ่งที่เห็นนั้น ไม่เคยเจอ แต่ไม่คิดว่าน่าจะเป็นไข่แมลงวัน น่าจะเป็นอย่างอื่นมากกว่า จากการค้นหา ก็เคยมีเพจๆ หนึ่งได้โพสต์แจ้งว่าเป็นจุดที่เรืองแสงของปลาหมึก ไม่อันตราย แต่ไม่แนะนำให้รับประทาน ถ้าเห็นจุดนี้ ให้เฉือนตัดทิ้งหรือไม่ก็ขูดออก
และยังยืนยันว่า มันไม่ใช่ไข่ของแมลงวัน หรือเป็นพยาธิ เพราะจากประสบการณ์ที่เคยเจอมา หากนำอาหารที่มีแมลงวันมาไข่ทิ้งไว้ แล้วนำไปลวกในน้ำร้อน ไข่ของแมลงวันจะลอยและฟูขึ้นมา จับตัวเป็นก้อน จะสังเกตเห็นได้ชัด ซึ่งเรื่องนี้ผมเคยโพสต์อธิบายในเพจ “อ๋อ" หลายทีแล้ว ว่า พวกที่เป็นจุดๆ สีออกเหลืองๆ เป็นเนื้อปลาหมึกยักษ์นั้น มันไม่ใช่พยาธิ ไม่ใช่ไข่แมลงวัน แต่นั้น แต่เป็น โฟโตฟอร์ (photophore) หรืออวัยวะที่ใช้ในการเรืองแสง ของพวกหมึกยักษ์น้ำทะเลลึก ซึ่งบ้านเราหลังๆ สั่งนำเข้าแช่เย็นมาจากต่างประเทศ และหาซื้อได้ตามพวกซุปเปอร์มาร์เกต อวัยวะ photophore นี้ จะอยู่ใต้ชั้นหนังหนาๆ ของหมึก และพอลอกชั้นหนังออกเพื่อประกอบอาหาร ก็จะเห็นได้ ซึ่งเนื้อปลาหมึกยักษ์ที่พบโฟโตฟอร์นี้ ก็ไม่ได้อันตรายอะไรต่อการบริโภคครับ เพียงแค่ขูดออกให้หมดก่อนจะนำมาประกอบอาหาร ก็ใช้ได้แล้ว ปรกติ พวกหมึกในน้ำลึก จะมีการเปลี่ยนแปลงสีตัวและสร้างแสงขึ้นได้ด้วยตนเอง โดยใช้ โครมาโตฟอร์ chromatophore ที่เป็นถุงที่มีเม็ดสี ซึ่งอยู่บนผิวหนังด้านนอก ควบคุมโดยระบบประสาทให้ถุงหดหรือขยายอย่างรวดเร็วมากระดับนาโนวินาที
แต่ในบริเวณที่น้ำลึกมืดมิด ถุงโครมาโตฟอร์หดขยายได้ไม่ดีพอ จึงมีอีกอวัยวะคือ โฟโตฟอร์ photophore ทำหน้าที่เป็นอวัยวะเรืองแสง ที่ใช้ปฏิกิริยาเคมีแบบลูมิเนสเซนส์ luminescenceเคยมีบทความในวารสารการประมง พ.ศ. 2562 เรื่อง "อวัยวะสร้างแสงเรืองในปลาหมึก Bioluminescence in Cephalopods" ของ สนธยา ผุยน้อย และคณะ จากภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่อธิบายไว้ว่าอวัยวะสร้างแสงเรือง (photophores หรือ light organ) นี้ ที่พบแทรกอยู่ในเนื้อปลาหมึกนำเข้าจากต่างประเทศ มีลักษณะเป็นก้อนสีครีมออกขาว รูปทรงกลมและทรงรี ขนาดเท่าเมล็ดข้าวสาร จึงทำให้คนเข้าใจผิดว่าเป็นปรสิตที่ฝังตัวอยู่ในเนื้อเยื่อของหมึก แต่เมื่อส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์กำลังขยายต่ำ จะเห็นเป็นก้อนทึบแสง และเมื่อกระตุ้นด้วยสารเคมีบางชนิด จะทำให้เกิดแสงเรืองสีต่างๆ เช่น ขาว เขียว ฟ้า ชมพู หรือม่วง จากปฏิกิริยาออกซิเดชั่นที่มีเซลล์โฟโตไซต์ (photocyte) เป็นตัวสร้าง