รู้จัก "โรคฝีดาษลิง" การติดต่อ อาการและการรักษา

โรคฝีดาษลิง (Monkeypox) คืออะไร อันตรายแค่ไหน ?

"โรคฝีดาษลิง" หรือ ‘ไข้ทรพิษลิง’ เกิดจากการติดเชื้อไวรัสกลุ่ม Poxvirus พบครั้งแรกในลิงที่เลี้ยงไว้วิจัยในปี 1958 พบในคนครั้งแรกในปี 1970 ในประเทศคองโก ส่วนใหญ่พบการติดเชื้อในแอฟริกา มักตรวจพบในสัตว์ฟันแทะและลิง

นพ.จักรรัฐ พิทยาวงศ์อานนท์ ผู้อำนวยการกองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค ระบุว่า โรคฝีดาษลิงมี 2 สายพันธุ์ 

• สายพันธุ์ West African Clade อัตราป่วยตายอยู่ที่ 1%
• สายพันธุ์ Central African Clade อัตราป่วยตาย 10% 

น.พ.เฉลิมชัย บุญยะลีพรรณ (หมอเฉลิมชัย) รองประธานกรรมาธิการการสาธารณสุข วุฒิสภา โพสต์ blockdit ส่วนตัว "ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย" โดยมีข้อความว่า ฝีดาษลิงที่ระบาดในครั้งนี้ พบว่าเป็นสายพันธุ์แอฟริกาตะวันตก  (West African Clade)

อาการของโรคฝีดาษลิง เมื่อติดเชื้อแล้ว

โรคฝีดาษลิงนั้น มีระยะสำหรับฟักตัวอยู่ที่ 5-21 วัน อาการป่วยส่วนใหญ่จะไม่ค่อยรุนแรง ช่วง 5 วันแรก

อาการระยะแรก : เริ่มด้วยมีไข้ ปวดศีรษะ ปวดตามร่างกาย อ่อนเพลีย ต่อมน้ำเหลืองโต

อาการทางผิวหนัง : เป็นตุ่มเริ่มจากจุดแดง เป็นตุ่มน้ำ ตุ่มหนอง และแห้งแตกออก โดยมักพบบริเวณหน้าแขนขา มากกว่าลำตัว ใช้เวลา 2-4 สัปดาห์ ตุ่มที่ผิวหนังถึงจะแห้งหมด

เชื้อฝีดาษลิง ติดต่อทางไหนได้บ้าง

เชื้อไวรัสสามารถเข้าสู่คนได้ทั้งทางเดินหายใจ และทางเยื่อบุหรือผิวหนัง โดย

• จากสัตว์สู่คน เช่น โดนสัตว์ป่วยข่วนหรือกัด รับประทานเนื้อสัตว์ป่าที่ไม่สุก
• จากคนสู่คน สัมผัสสารคัดหลั่งจากทางเดินหายใจหรือผิวหนังของคนป่วย เช่น น้ำลายจากการไอ หรือน้ำ หรือหนองจากตุ่มแผล

กลุ่มรักร่วมเพศเป็นกลุ่มเสี่ยงโรคฝีดาษลิง เป็นเรื่องจริงหรือไม่ ?

โรคฝีดาษลิงไม่ได้เจอเฉพาะกลุ่มรักร่วมเพศ หากใครสัมผัสกับสัตว์หรือคนที่ติดเชื้อ ก็สามารถเกิดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสได้

โรคฝีดาษลิง อันตรายแค่ไหน

มีภาวะแทรกซ้อนได้ เช่น หากเข้าตา ทำให้ตาอักเสบจนตาบอดได้ สมองอักเสบ ปอดอักเสบ แต่อัตราเสียชีวิตไม่สูงมากประมาณ 3-6%

การวินิจฉัยและรักษาโรค

• การวินิจฉัย : สามารถตรวจสารพันธุกรรม (PCR) ของเชื้อได้จาก น้ำลาย น้ำหรือหนองจากตุ่มแผล
• การรักษา : ยังไม่มียามาตรฐานเฉพาะเจาะจง แต่สามารถใช้ยาที่รักษาฝีดาษคนมารักษาได้ เช่น ยา Tecovirimat และ Cidofovir, Brincidofovir, การฉีดวัคซีน Smallpox

วิธีป้องกันและการดูแลตนเองไม่ให้เสี่ยงโรคฝีดาษวานร คือเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดสัตว์ฟันแทะหรือลิงที่มีอาการและคนที่มีอาการหรือมีความเสี่ยงสูง หากมีความกังวลหรือสงสัย สามารถปรึกษาแพทย์