กรมปศุสัตว์ เลือก พระโคเพิ่ม-พระโคพูล เป็นพระโคแรกนา ใช้ในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ

เนื่องในวันพืชมงคล วันพฤหัสบดีที่ ๙ พฤษภาคม (ขึ้น ๖ ค่ำ เดือน ๖) แรกนาขวัญ พ.ศ. ๒๕๖๒ พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นงานพระราชพิธีที่กระทำในตอนเช้าของรุ่งขึ้นอีกวันหนึ่ง ณ บริเวณมณฑลพิธีท้องสนามหลวง

โดยในปีนี้ เลือกพระโคเพิ่ม และพระโคพูล อายุ ๙ ปี พันธุ์ขาวลำพูน มีสีผิวขาวอมชมพู ขน-เขาสีขาวเป็นลำเทียนโค้งสวยงาม เป็นพระโคแรกนาขวัญเคยปฏิบัติหน้าที่เมื่อปี ๒๕๕๙ และปี ๒๕๖๐ ส่วนพระโคสำรอง คือพระโคพอและพระโคเพียง อายุ ๗ ปี

พระโค ในทางศาสนาพรามหณ์ หมายถึง เทวดาผู้ทำหน้าที่เป็นพาหนะของพระอิศวรซึ่งเปรียบได้กับการใช้แรงงานและความเข้มแข็ง และเป็นสัตว์เลี้ยงที่พระกฤษณะและพระพลเทพดูแลซึ่งเปรียบได้กับความอุดมสมบูรณ์ ดังนั้น ในการประกอบพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ จึงได้กำหนดให้ใช้พระโคเพศผู้เข้าร่วมพระราชพิธีเสมอมาตั้งแต่รัชกาลที่ ๑ เพื่อเป็นตัวแทนของความเข้มแข็งและความอุดมสมบูรณ์

ในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ  กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ได้มอบหมายให้กรมปศุสัตว์เป็นหน่วยงานคัดเลือกพระโคเพื่อใช้ในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ โดยศูนย์วิจัยการผสมเทียมและเทคโนโลยีชีวภาพราชบุรี สังกัดสำนักเทคโนโลยีชีวภาพการผลิตปศุสัตว์ กรมปศุสัตว์จะดำเนินการคัดเลือกโคเพื่อเป็นพระโคตามหลักเกณฑ์ กล่าวคือ จะต้องเป็นโคที่มีลักษณะดี รูปร่างสมบูรณ์ มีความสูงไม่น้อยกว่า ๑๕๐ เซนติเมตร ความยาวลำตัวไม่น้อยกว่า ๑๒๐ เซนติเมตร ความสมบูรณ์รอบอกไม่น้อยกว่า ๑๘๐ เซนติเมตร โคทั้งคู่จะต้องมีสีเดียวกัน ผิวสวย ขนเป็นมัน กิริยามารยาทเรียบร้อย ฝึกง่าย สอนง่ายไม่ดุร้าย เขาลักษณะโค้งสวยงามเท่ากัน ตาแจ่มใส หูไม่มีตำหนิ หางยาวสวยงามดี มีขวัญหน้า ขวัญทัดดอกไม้ซ้ายขวา และขวัญหลังถูกต้อง มีขาและกีบข้อเท้าแข็งแรง มองดูด้านข้างลำตัวจะเป็นสี่เหลี่ยม

ในปี ๒๕๖๒ กรมปศุสัตว์ ได้ทำการคัดเลือกพระโคเพื่อใช้ในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ จำนวน ๒ คู่ คือ พระโคแรกนา ๑ คู่ ได้แก่ พระโคเพิ่ม พระโคพูล และพระโคสำรอง ๑ คู่ ได้แก่ พระโคพอ พระโคเพียง

พระโคเพิ่ม มีความสูง ๑๕๙ เซนติเมตร ความยาวลำตัว ๒๓๐ เซนติเมตร  ความสมบูรณ์ รอบอก ๒๐๑ เซนติเมตร อายุ ๙ ปี

พระโคพูล มีความสูง ๑๕๗ เซนติเมตร ความยาวลำตัว ๒๓๘ เซนติเมตร  ความสมบูรณ์ รอบอก ๒๐๕ เซนติเมตร อายุ ๙ ปี

นายทฤษดี ชาวสวนเจริญ อดีตอธิบดีกรมปศุสัตว์บริจาคทรัพย์ซื้อพระโคเพิ่ม แล้วมอบให้ กรมปศุสัตว์ นำน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ใช้เป็นพระโคแรกนาขวัญ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๒

นายวิจารณ์ ภุกพิบูลย์ มอบพระโคพูลให้กรมปศุสัตว์ นำน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ใช้เป็นพระโคแรกนาขวัญ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๒