เลือกตั้ง 62 นี้ มีความ งงเกิดขึ้นมากมาย มาเช็คก่อนถึงวันนั้น กัน

บัตรเลือกตั้งอาจไม่มีโลโก้และชื่อพรรค

ในการประชุมระหว่างแม่น้ำ 5 สายกับตัวแทนพรรคการเมืองเมื่อปลายสัปดาห์ก่อน พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้เสนอแนวคิดที่จะให้การเลือกตั้งครั้งนี้ใช้บัตรเลือกตั้งที่ไม่มีทั้งโลโก้และชื่อพรรค ต่อมาทางรองเลขาธิการ กกต. ก็ได้ออกมาแบ่งรับแบ่งสู้กับแนวคิดนี้ โดยระบุว่าการใส่โลโก้และชื่อพรรคลงในบัตรเลือกตั้ง อาจทำให้การเลือกตั้งนอกราชอาณาจักรมีปัญหา เนื่องจากบัตรเลือกตั้งต้องพิมพ์ในประเทศไทยและขนส่งไปต่างประเทศ เกรงว่าหากเกิดความผิดพลาดในกระบวนการขนส่ง ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งที่อยู่นอกราชอาณาจักรบางส่วนอาจไม่สามารถใช้สิทธิ์ได้

อย่างไรก็ตาม แนวคิดเรื่องการไม่พิมพ์โลโก้และชื่อพรรคลงในบัตรเลือกตั้งยังคงเป็นเพียงแนวคิด อีกทั้งทุกภาคส่วนทั้งพรรคการเมืองต่างๆ รวมถึงประชาชนวงกว้าง ดูเหมือนว่าจะไม่มีใครเห็นด้วยกับแนวคิดนี้ ก็คงต้องรอดูกันต่อไปว่าสุดท้ายแล้ว กกต. ที่อ้างว่าทำงานโดยไม่ถูกฝ่ายใดแทรกแซง จะตัดสินใจเรื่องนี้อย่างไร

หนึ่งพรรค มีหลายเบอร์ อาจทำให้หาเสียงยาก

กฎใหม่ข้อหนึ่งที่ถูกระบุไว้ใน พรป.ว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. ฉบับปัจจุบันก็คือ การที่พรรคการเมืองจะไม่ได้ใช้เบอร์เดียวกันในการลงเลือกตั้งทั่วประเทศ โดยเบอร์ของผู้สมัครแต่ละคน จะถูกกำหนดจากลำดับในการยื่นเอกสารเพื่อลงสมัครรับเลือกตั้งในแต่ละเขต ฉะนั้นแล้วในการเลือกตั้งรอบนี้ เราคงไม่ได้เห็นนักการเมืองเบอร์ใหญ่ของแต่ละพรรคชูนิ้วเป็นสัญลักษณ์แทนเบอร์ของพรรคเป็นแน่ เพราะพรรคเดียวกัน ต่างเขตเลือกตั้ง ก็ต่างเบอร์แล้ว

ในแง่หนึ่ง การใช้ระบบหนึ่งพรรคหลายเบอร์นี้ นอกจากจะสร้างความลำบากในการหาเสียงให้พรรคการเมืองต่างๆ แล้ว ยังอาจสร้างความสับสนให้กับผู้ใช้สิทธิ์เลือกตั้งทั่วประเทศด้วย โดยเฉพาะในเขตเมืองที่ประชากรหนาแน่น ที่อาจเต็มไปด้วยป้ายหาเสียงของหลากหลายพรรค ผู้ใช้สิทธิ์อาจจะไม่ทราบว่าพรรคที่ตนเองต้องการมอบคะแนนให้ได้เบอร์อะไรในเขตนั้นกันแน่

บัตรเลือกตั้งใบเดียว ทำเครื่องหมายกากบาทอันเดียว แต่ถูกนำไปคำนวณเลือก ส.ส. ถึง 2 ประเภท

อีกสิ่งหนึ่งที่การเลือกตั้งครั้งนี้แตกต่างจากการเลือกตั้งครั้งที่ผ่านๆ มาก็คือ ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งจะได้บัตรเลือกตั้งเพียงใบเดียว แทนที่จะเป็น 2 ใบแบบการเลือกตั้งครั้งก่อนๆ โดยบัตรเลือกตั้งที่มีเพียง 1 ใบนี้ ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งสามารถกากบาทเลือกผู้สมัครได้เพียง 1 คน และคะแนนจะถูกนำไปรวมเพื่อเลือก ส.ส. แบบแบ่งเขตของเขตนั้นๆ เพียง 1 คนที่ได้คะแนนโหวตสูงสุด

อย่างไรก็ตาม คะแนนโหวตจาก ส.ส. เขตดังกล่าว จะถูกนำไปคำนวณอีกครั้ง เพื่อคำนวณหาจำนวน “ส.ส. ที่แต่ละพรรคพึงได้” และเมื่อนำไปหักลบกับจำนวน ส.ส. เขตที่แต่ละพรรคได้มาแล้ว ก็จะได้ออกมาเป็นจำนวน ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อที่แต่ละพรรคจะได้รับอีกครั้ง

ฉะนั้นแล้ว ประชาชนผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งทั่วประเทศอาจจะต้องตัดสินใจกันหนักหน่อย ว่าจะกาเลือกผู้สมัครจากพรรคไหน เพราะว่าถ้าเลือกใคร ก็เท่ากับเป็นการเทคะแนนให้ “พรรค” ที่ผู้สมัครคนนั้นสังกัดไปด้วย ผู้ใช้สิทธิ์ทั่วประเทศจะไม่สามารถเลือก “คนที่รัก” และ “พรรคที่ชอบ” แยกกันแบบการเลือกตั้งครั้งก่อนๆ ได้อีกต่อไป

การแบ่งเขตเลือกตั้ง ที่อาจเข้าข่ายการแบ่งเขตเลือกตั้งอย่างไม่เป็นธรรม (gerrymandering)
.
อีกประเด็นหนึ่งที่ชวนให้ผู้คนตั้งคำถามถึงความเป็นธรรมในการเลือกตั้งครั้งนี้ก็คือ วิธีการแบ่งเขตเลือกตั้ง ที่หลายฝ่ายตั้งข้อสังเกตว่าในหลายพื้นที่อาจจะเข้าข่ายการแบ่งเขตเลือกตั้งอย่างไม่เป็นธรรม (gerrymandering) หรือไม่ เนื่องจากบางพื้นที่ที่ถูกจัดให้อยู่ในเขตเลือกตั้งเดียวกัน แม้จะมีอาณาเขตติดกัน แต่พื้นที่จริงกลับถูกคั่นตัดตอนด้วยภูเขา รวมถึงในหลายพื้นที่ก็มีการเลือกวิธีการแบ่งเขตเลือกตั้งแบบที่ไม่ได้ถูกนำเสนอเข้าพิจารณาแต่แรก แต่กลับถูกแบ่งด้วยวิธีใหม่อย่างน่ากังขา อย่างเช่นที่เกิดขึ้นที่ จ.สุโขทัย รวมไปถึงการแบ่งพื้นที่อำเภอเดียวกันออกเป็นมากถึง 4 เขตเลือกตั้ง อย่างที่เกิดขึ้นกับ อ.เมือง นครราชสีมา

รัฐบาลหลังการเลือกตั้งอาจบริหารประเทศได้ยาก เพราะต้องทำตามยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี

รัฐบาลที่ได้จากการเลือกตั้งครั้งนี้อาจบริหารประเทศได้ยากกว่ารัฐบาลที่ผ่านๆ มา เนื่องจากติดกรอบต้องบริหารประเทศตาม “ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี” ที่ได้มีการวางกรอบเป้าหมายการพัฒนาประเทศในด้านต่างๆ ไว้ โดยทั้งในรัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 และใน พ.ร.บ. ว่าด้วยการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2560 ได้ระบุเอาไว้อย่างชัดเจนว่า การกำหนดนโยบาย การจัดทำแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมฯ การทำแผนหรือนโยบายระดับชาติใดๆ รวมถึงการจัดทำงบประมาณประจำปี ทั้งหมดจะต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ

อีกทั้งข้าราชการที่ไม่ทำตามยุทธศาสตร์ชาติ ก็จะมีความผิด อาจถูกลงโทษปรับ ให้ออกจากตำแหน่ง รวมถึงนักการเมืองที่ไม่ทำตามยุทธศาสตร์ชาติอาจโดนลงโทษจำคุกสูงสุดไม่เกิน 10 ปี

นายกรัฐมนตรี ไม่จำเป็นต้องเป็น ส.ส. ฉะนั้นไม่ต้องลงเลือกตั้งก็ได้

รัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ไม่ได้กำหนดคุณสมบัตินายกรัฐมนตรีว่าจะต้องเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) ต่างจากรัฐธรรมนูญฉบับก่อนหน้าทั้งรัฐธรรมนูญฉบับปี 2550 และฉบับปี 2540 ซึ่งกำหนดไว้ว่านายกรัฐมนตรีต้องแต่งตั้งจากคนที่เป็น ส.ส. เท่านั้น

ฉะนั้นแล้ว ในการเลือกตั้งครั้งที่จะถึงนี้ นายกรัฐมนตรีจึงอาจมาจากคนที่ไม่ได้เป็น ส.ส. รวมถึงไม่ได้ลงสมัครรับเลือกตั้งในครั้งนี้ ไม่ว่าจะในฐานะ ส.ส. เขต หรือ ส.ส. บัญชีรายชื่อเลยก็ได้