สาวๆที่ปวดฉี่บ่อยๆ ท้องโตขึ้น มีอาการปวด อย่าละเลย อาจจะเป็นถุงน้ำรังไข่โตแบบนี้!

เมื่อวันที่ 4 พ.ย. 61 พ.ต.ต.อรัณ ไตรตานนท์ นายแพทย์ สบ 2 กลุ่มงานสูตินรีเวชกรรม โรงพยาบาลตำรวจ ได้โพสท์เฟซบุ๊กเพจ อรัณ ไตรตานนท์ โต๊ะทำงาน เตือนผู้หญิง ที่มักจะเป็นโรคนี้ ให้หมั่นสังเกตุอาการที่อาจจะเป็นป็นถุงน้ำรังไข่โตโดยไม่รู้ตัว   ผู้ป่วยส่วนใหญ่มาด้วย คลำพบก้อน ท้องโตขึ้น อาจมีอาการปวดท้องร่วมด้วย หรือมีอาการของการกดเบียดอวัยวะข้างเคียง เช่น ปัสสาวะบ่อยจากการที่ถุงน้ำกดกระเพาะปัสสาวะ เหมือนผู้ป่วยรายนี้

โดยได้โพสท์คลิป, ภาพและข้อความระบุว่า ในชีวิตการทำงานของหมอทุกคนครับ บางทีวันอาทิตย์ที่นอนเล่นอยู่บ้าน อาจจะมีงานด่วนที่ไม่ทันได้ตั้งตัวเกิดขึ้นอยู่เรื่อยๆครับผม

สองเดือนก่อนมีผู้ป่วยหญิงอายุ 40ต้นๆครับ เป็นคนใส่ใจสุขภาพนะครับ , รับบริการตรวจสุขภาพประจำปี และตรวจภายในร่วมกับคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ตามสิทธิ์ประกันสังคมที่โรงงานจัดให้ ระหว่างที่แพทย์ตรวจภายในช่องคลอด แพทย์คลำท้องน้อยพบมีก้อนอะไรบางอย่างขนาดประมาณ 4 ถึง 6 ซม. ที่ท้องน้อยด้านขวาจึงแนะนำให้ไปคลินิกสูตินรีแพทย์อีกท่านใกล้บ้านเพื่อทำอัลตราซาวด์ผ่านทางช่องคลอด

ผลปรากฏว่าแพทย์ที่คลินิกพบถุงน้ำรังไข่ขนาด4ซม. หลังจากอธิบายแนวทางการดูแลต่อเนื่องว่ามีอะไรบ้าง สรุปว่าผู้ป่วยเลือกทานยาเม็ดคุมกำเนิดดูก่อนและมีแผนจะตรวจติดตามขนาดของถุงน้ำรังไข่อีกใน 2-4เดือนต่อมา

เนื่องจากผู้ป่วยมีเพื่อนๆจำนวนไม่น้อยที่มีถุงน้ำรังไข่ขนาดเดียวกันนี้ แล้วเลือกทานยาคุมกำเนิดต่อเนื่อง เมื่อติดตามอัลตราซาวด์พบว่าเพื่อนๆทุกคนได้ฟังข่าวดีจากแพทย์ว่าขนาดของถุงน้ำลดลงได้ บางรายไม่มีถุงน้ำให้เห็นอีกเลย

แต่น่าเสียดายครับ กรณีของรายนี้ไม่ใช่ข่าวดีเหมือนเพื่อนๆที่ผ่านมา , ผ่านไปสองเดือนผู้ป่วยมีอาการปวดหลังบริเวณบั้นเอวด้านขวา ผู้ป่วยเข้าใจเองว่าเป็นอาการเหมือนกล้ามเนื้ออักเสบเนื่องจากการทำงานในโรงงานต้องยกของหนักเป็นประจำ จึงซื้อยาแก้ปวดทั่วไปมาลองรับประทานดู

ระหว่างนี้ผู้ป่วยไม่มีอาการปวดท้องน้อยเลยครับ ลองคลำหน้าท้องตัวเองก็ไม่พบว่ามีก้อนใดๆ กดหน้าท้องแรงๆก็ไม่เจ็บ ผู้ป่วยประเมินตัวเองตามที่แพทย์เคยแนะนำไว้อย่างดี แต่ไม่มีอาการใดๆที่ทำให้สงสัยว่าถุงน้ำโตขึ้นเลยจึงรู้สึกสบายใจและไม่ได้กลับมาตรวจซ้ำ

ต่อมามีปัญหาว่าระหว่างทำงานในโรงงาน ต้องขออนุญาตหัวหน้าไปเข้าห้องน้ำเพื่อปัสสาวะบ่อยมาก บางวัน 6ครั้ง บางวัน10ครั้ง หัวหน้างานเริ่มสงสัยจึงสั่งให้ลางานไปหาหมอ เพราะเข้าใจว่าลูกน้องน่าจะเป็นกระเพาะปัสสาวะอักเสบครับ , บังเอิญผู้ป่วยมาตรวจในวันที่ผมออกตรวจพอดี ,คุณหมอทั่วไปที่ร่วมดูแลด้วยกันจึงส่งมาปรึกษาเพราะได้ฟังอาการจากคนไข้ ได้ความว่ามีถุงน้ำรังไข่อยู่ระหว่างการรักษาที่คลินิก

ยอมรับตามตรงครับรายนี้คลำจากหน้าท้องยากมากที่จะรู้สึกว่าผู้ป่วยมีก้อนหรือถุงน้ำอยู่ในท้องน้อย แต่หลังจากผมตรวจด้วยอัลตราซาวด์ผมตกใจมากเลยครับ

“ไหนคนไข้เล่าว่ามีถุงน้ำรังไข่4เซนติเมตรไงครับ? “

ทำไมวันนี้ถึงโตเบ้อเริ่มเลยหล่ะ_ผมจึงขอคิวด่วนกับรังสีแพทย์เพื่อตรวจเอ็กซ์เรย์คอมพิวเตอร์ : สรุปว่าผู้ป่วยมีถุงน้ำรังไข่โตขึ้นมาก จาก4ซม. เป็น 12.5 x 9.5 ซม. ในช่วงเวลาสองเดือนเองนะครับ

ผลการตรวจเอ็กซ์เรย์คอมพิวเตอร์_พบว่าถุงน้ำนี้กดเบียดท่อไตด้านขวาด้วยครับ ตอนนี้ไตด้านขวาของผู้ป่วยบวมมากเนื่องจากปัสสาวะไหลมาทางท่อไตไม่ได้แล้ว จึงทำให้ปัสสาวะคั่งค้างในไต

ด้วยเหตุผล ดังที่ได้เล่ามาครับ วันอาทิตย์ของหมออรัณกับหมอดมยาและทีมงานห้องผ่าตัด จึงไม่ใช่วันอาทิตย์ที่มีไว้นอนพักผ่อนเสียแล้ว

จากภาพเป็นถุงน้ำรังไข่ชนิดที่เรียกว่า มิวซินนัส (mucinous) ครับ เกิดขึ้นมาจากเยื่อบุผิวของรังไข่ ลักษณะภายนอกมักเป็นถุงน้ำขนาดใหญ่ ภายในประกอบด้วยถุงนำ้หลายถุง ผิวเรียบ ผนังหนาขุ่น ภายในถุงน้ำบรรจุน้ำเมือกเหนียว ส่วนใหญ่จะพบแค่ข้างเดียว

ผู้ป่วยส่วนใหญ่มาด้วย คลำพบก้อน ท้องโตขึ้น อาจมีอาการปวดท้องร่วมด้วย หรือมีอาการของการกดเบียดอวัยวะข้างเคียง เช่น ปัสสาวะบ่อยจากการที่ถุงน้ำกดกระเพาะปัสสาวะ เหมือนผู้ป่วยรายนี้