อยากรู้เครื่องบินรุ่นไหน ดูอย่างไร

14 ธันวาคม 2559 (09:23) โพสท์โดย SpiderMeaw

บันทึกไม่ลับของคนขับเครื่องบิน·12 ธันวาคม 2016

สวัสดีครับทุกท่าน วันนี้มีสาระเล็กๆเกี่ยวกับวิธีการดูเครื่องบิน ให้น้องๆหลายๆคน ที่กำลังจะสอบนักบินเร็วๆนี้หรือในอนาคต ได้เห็นภาพคร่าวๆกัน ว่าจะจำแนกเครื่องบินแต่ละแบบคร่าวๆได้อย่างไร สำหรับเครื่องบินที่เป็นที่นิยมในบ้านเรานะครับ แต่ต้องออกตัวก่อนผมเองก็ไม่ได้ Expert ในเรื่องนี้สักเท่าไหร่ ผมเองก็อาศัยสังเกตเอา ถูกบ้างผิดบ้าง อย่าว่ากันนะครับ หากท่านไหนมีข้อมูลเพิ่มเติมบอกได้เลยนะครับ

เหตุและผล “ทำไมคนที่สนใจเรื่องการบิน และคนที่จะสอบนักบิน ควรจะจำแนกเครื่องบินแต่ละแบบคร่าวๆได้?” ก็เพราะหลายๆครั้งการที่เรานักบินก็ควรจะรู้จักเครื่องบินลำอื่นๆบ้างนอกจากเครื่องที่เราบิน เป็นการ สร้าง Situation Awareness ให้ตัวนักบินเอง เนื่องจากนักบินเราควรจะประเมินคร่าวๆได้ว่า เครื่องบินลำที่อยู่ลำหน้า หรือตามหลังเรา แม้นกระทั่งบินอยู่เหนือหรือต่ำกว่าเรา มีความเร็วเท่าไหร่ บินไปไหนได้บ้าง

โดยเฉพาะที่สำคัญ ความเร็วในการร่อนลงจอดควรเป็นเท่าไหร่ เพื่อเราจะได้มาวางแผนได้ถูกว่าเราควรจะ วางแผ่นการบินอย่างไร? สิ่งเหล่านี้เป็น Nice to know หรือ “รู้ไว้ใช่ว่า ใส่บ่าแบกหาม” ไม่รู้ก็ไม่ผิด แต่ถ้ารู้ มันจะดีมากๆเลย ซึ่งส่วนใหญ่ การสัมภาษณ์นักบินหลายๆครั้ง ก็มักจะถูกหยิบยกคำถามเหล่านี้มาถามซะด้วยสิ่...

ยกตัวอย่างครับ ทำไมเราจึงควรรู้เว่าเครื่องบินแบบต่างๆหน้าตาเป็นอย่างไร? สมมุติเราอยู่ในสนามบินที่มีการจราจรแออัด ในสนามบินมี taxi way(มีถนน ในการขับเคลื่อนไปยังหลุมจุด หรือจากหลุมจอดไปยังรันเวย์มากกว่า 1 ถนน) และทั้งสองถนนอาจจะขนานกันอยู่ หลายๆครั้งหอบังคับการบิน ก็มันใจว่านักบินเราทุกคนรู้จักเครื่องบินแต่ละแบบเป็นอย่างดี สามารถแยกความแตกต่างระหว่างเครื่องบินแต่ละแบบคร่าวๆได้

กรณีนี้เช่น มีสายการบินสองสายการบินที่จะ taxi ผ่านหน้าเครื่องบินของเราเพื่อไปทำการtakeoff แต่คำสั่งหอบังคับการบินดันบอกว่า “when cleared traffic boeing767 continue taxi to holding point runway 21right” แต่ดั้นมีเจ้าเครื่องบิน Boeing737 พึ่งลงจอดและกำลังtaxi เพื่อจะไปเข้าหลุมจอด (ซึ่งไปในทางเดียวกัน แต่ใช้ taxi way คนละเส้น แต่ขนานกันอยู่ พอนึกภาพออกไหมครับ) ถ้าหากนักบินเองมีความสามารถจำแนกอากาศยานคร่าวๆเบื้องต้นได้ นักบินก็จะรู้ว่าหอบังคับการบินเค้าหมายถึงเครืองบินลำไหน โดยไม่ต้องถามหอซ้ำ (โอเค ในกรณีสมมุตินี้ พี่หอบังคับการบินเอง ก็อาจจะให้ข้อมูลนักบินไม่ละเอียดพอ ว่าเครื่องบินที่หมายถึงคือลำไหน อยู่บนทางขับชื่ออะไร taxi จากทิศไหนไปไหน)

แต่เพราะเราคือคนครับ โอกาสผิดพลาดเล็กๆน้อยๆเรามีกันได้ แต่ถ้่นักบินเรามีความรู้ เราก็จะสามารถมองออกละ อ้อ!!พี่หอฯเค้าหมายถึงเครื่องบินลำไหนนี่เอง เห็นมั้ยครับไม่ต้องถามซ้ำเลยเลยก็เข้าใจได้ สำหรับผู้ที่สนใจเรื่องเครื่องบินท่านอื่นๆ ประโยชน์จากการรู้จักเครื่องบินก็มีไม่น้อย ระหว่างทางนั่งเครื่องบินไป ชมเพลินนอกหน้าต่างไป ก็ได้ความสุขและได้ความรู้ไปอีกแบบใช่ไหมล่ะ? นี่แหละครับผมจึงหยิบยกประเด็นนี้มาเล่าใหฟัง ยาวหน่อยแต่ได้ประโยชน์ครับ

ทั้งนี้ทั้งนั้นแล้วแต่ผู้อ่านจะเอาไปต่อยอดเป็นประโยชน์ให้กับตัวท่านเองในด้านไหนบ้างนะครับ และวิธีการนี้เกิดจากที่ผมสังเกตุเองล้วนๆครับ และอาจจะมีวิธีที่ดีกว่านี้อีกมากมาย ลองหาข้อมูลเพิ่มเติมได้นะครับ (บางครั้ง วิธีของผมอาจจะใช้ไม่ได้ทั้งหมด ต้องอาศัยการสังเกตุจุดอื่นๆด้วยนะครับ ไม่ใช่เพียงวิธีเดียว ของแบบนี้มันมาตามประสบการณ์ครับ)

สำหรับผมเอง ก่อนที่จะสังเกตุแบบเครื่องบินหรือลักษณะต่างๆของเครื่องบิน ถ้าหากเรารู้ก่อนว่าสายการบินใน มีเครื่องบินแบบใดประจำการอยู่บ้าง จะยิ่งช่วยให้เราสามารถมองออกได้ง่ายขึ้น เช่นถ้าสายการบินนกแอร์ เค้ามีแต่เครื่อง Boeing 737 แน่นอน แต่จะเป็น series ไหนนั้นเด๋วเรามาว่ากันอีกที

เพราะนกแอร์คงไม่มี Airbus เข้าประจำฝูงบินอยู่แล้ว ทำให้เราตัดช้อยส์ได้ง่ายขึ้นอีกมาก ต่อมาสายการบินเช่นบางกอกแอร์ มีแต่เครื่องบิน Airbus ประจำการในฝูงบิน ไม่ว่าจะเป็น A319,A320 ดังนั้นมีแต่ Airbus แน่ๆจริงไหมครับ

อีกตัวอย่างอันนี้ง่ายมาก ไทย์แอร์เอเชีย เรามีแต่A320 (ในปัจจุบัน) ดังนั้นเห็นหางสีแดง แอร์เอเชียก็มั่นใจได้เลยครับ Airbus แน่ๆ แต่รุ่นไหนละ ปัจจุบันเราไม่ได้มีแต่ A320 อย่างเดียวแล้ว เรายังมี A320 Neo ด้วย ดังนั้นแล้วนี่แหละครับที่เราต้องมาหาจุดแตกต่าง

ต่อมาสื่งที่ผมจะดูคือ APU หรือเจ้า Auxiliary Power Unit ทายเครื่องบินแต่ลำลำครับ ส่วนมาก Airbus จะมีลักษณะกลม มน แต่ถ้าเป็นค่าย Boeing มักจะมีลักษณะ ปลายแหลม เฉียง ดังรูปด้านล่าง

จากนั้นเมื่อผมแยกค่ายได้แล้วว่า Boeing หรือ Airbus ผมจะมาดูต่อว่า เป็นเครื่องรุ่นไหน ปัจจุบันเครื่องบินพาณิชน์มีอยู่ 2 แบบใหญ่ๆที่ผมเห็นในบ้านเรานะครับ คือประเภท 2 เครื่องยนต์ กับประเภท 4 เครื่องยนต์

4 เครื่องยนต์ก่อนแล้วกันนะครับ

ค่าย Boeing ที่มี 4 เครื่องยนต์ ปัจจุบันก็มีแต่ราชินีแห่งท้องฟ้า Jumbo 747 นั่นเอง ซึ่งในประเทศไทยก็มีเพียงสายการบินไทยใช้ รุ่น B747-400 รุ่นนี้ลักษณะเด่นใครมองก็พอทราบว่าเค้าคือ ราชินีจริงๆ ทั้งความสวย สง่า ใหญ่โต และหัวโหนกนูนไม่เหมือนใคร

แต่ในปัจจุบันหลายๆสายการิบนมีการใช้ 747-800 ดังนั้นเราสามารถแยก 747-400 กับ 747-800 ได้จากเครื่องยนต์ครับ เครื่อง B747-800 นั้นเครื่องยนต์ถูกออกแบบใหม่ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดแรงต้าน และใช้วัสดุ composit ที่ด้านท้ายของเครื่องยนต์ เราจะสังเกตุได้ว่า 747-800 นั้น ด้านท้ายเครื่องยนต์จะเป็นเหมือนรอยหยัก สวยงาม ตามรูปด้านล่าง

ต่อมาเรามาดู 4 เครื่องยนต์ฝั่ง Airbus กันบ้างครับ

4 เครื่องยนต์ของค่าย Airbus นั้นปัจจุบันมีใช้งานอยู่คือ A380, A340 เพียงแค่ 2 รุ่นเท่านั้น และทั้ง 2 รุ่นนี้มีความแตกต่างกันค่อนข้างมาก ดังนั้นสามารถจำแนกได้ง่ายพอสมควรครับ

A380 ชื่อเล่นคือเจ้าวาฬยักษ์ นั้น มีลักษณะ ใหญ่โต มโหฬาร ดูเทะทะ อุ้ยอ้าย บางคนก็เรียกว่ายานแม่ ด้วยจนาดที่ใหญ่ของมัน และหัวทีไม่มีโหนกเหมือน B747 ครับ เราเห็นเราก็รู้ได้เลยว่านี่คือ A380

ส่วนเจ้า A340 นั้นถูกพัฒนาต่อมาจาก A330 ลักษณะภายนอกจึงมีความคล้ายคลึงกับ A330 แต่มีเพิ่มจำนวนเครื่องยนต์มาอีก 2 เครื่อง และขนาดที่ใหญ่ขึ้น แต่ก็มีหน้าตาที่แตกต่างจากน้องใหม่ อย่าง A380 อยู่มาก มีลักษณะเรียวยาว และมีห้องโดยสารเพียงชั้นเดียว แตกต่างกับ A380 ที่มีหน้าต่าง 2 ชั้น